Het Portugese voetbal wordt in Nederland regelmatig als voorbeeld aangewezen van hoe ‘kleine’ voetballanden succes kunnen hebben. Daarbij wordt genegeerd dat de Portugese topclubs door het koloniale verleden van hun land gemakkelijker toegang hebben tot aantrekkelijke markten, maar toch hebben ze een punt. Portugal, een land met minder inwoners en bovendien veel minder welvarend dan Nederland, haalt al meer dan tien jaar Europese resultaten waar Nederland maar van kan dromen.
Met een uitzondering voor Benfica. De grootmacht uit Lissabon speelde dit decennium al twee Europese finales en reikte ook al tweemaal tot de laatste acht van de Champions League. In groep A had er meer van ze verwacht mogen worden: Basel, Manchester United en CSKA Moskou was een niet bepaald onmogelijke opdracht. Wat is er gebeurd dat de Portugezen zo kansloos zijn uitgeschakeld?
Het simpelste antwoord is dat de club er gewoon een keer niet in geslaagd is om voor een dubbeltje op de eerste rang te zitten. De transferbalans in het Estadio da Luz valt vaker positief uit dan een dopingcontrole in het wielerpeloton in de jaren ’90. Het is nu het vierde seizoen op rij dat de club meer dan honderd miljoen euro in verkopen toucheerde: deze zomer verlieten Victor Lindelof, Nelson Semedo, Ederson en Kostas Mitroglu de hoofdstad. Lissabon is niet meer dan een doorvoerhaven, maar de inkomende vracht was deze zomer heel summier.
Voor net tien miljoen euro werd de ploeg versterkt, met veelal jonge spelers uit de eigen competitie en met een enkeling uit het buitenland. Mile Svilar bijvoorbeeld werd van Anderlecht gehaald en werd op jonge leeftijd voor de leeuwen gegooid. In het tweeluik met Manchester United ging de doelman, die nochtans erg veel potentie wordt toegedicht, twee keer cruciaal in de fout. Toch leert hij snel, afgelopen weekeinde hield hij in de topper tegen FC Porto knap de nul. Zag ook Iker Casillas, die op de bank toekeek.
Het heeft Benfica ook niet meegezeten in de groepsfase. Tegen Manchester United controleerde de ploeg thuis grote fasen van de wedstrijd, maar verloor het door een inschattingsfout van Svilar op wat niet eens de naam van een doelpoging mocht dragen. Ook in Engeland was het niet perse minder. Toch kan een puntloze uitschakeling niet verdedigd worden, zeker niet wanneer die gepaard gaat met een 5-0 afstraffing door FC Basel.
Opvallend genoeg loopt het in de Portugese competitie prima voor Benfica. De ploeg is al weken ongeslagen en speelt bovenaan de ranglijst mee. Het lijkt erop dat de ploeg op de toekomst heeft ingekocht, maar om op het miljardenbal een rol van betekenis te spelen is nu eenmaal ook een oog op het heden nodig. Als die lessen geleerd wordt, hoeft niemand raar op te kijken als Benfica volgend jaar weer een ‘dark horse’ is in Europa.