Wanneer je met Dejan Curovic belt is het handig om niet veel te plannen voor de rest van de middag. Een gesprek met de voormalig spits van Vitesse kan behoorlijk uitlopen. Curovic blijkt een vat vol anekdotes. De ene vertelt hij, in goed verstaanbaar Nederlands met Balkan-accent, nog kleurrijker dan de andere. Vaak gevolgd door een harde lach. Zoals ook wanneer het over zijn tijd bij Vitesse en de jaren met Nikos Machlas gaat. Curovic lepelt herinneringen uit de jaren '90 een voor een op.
Gouden duo of trio?
Tussen 1994 en 2000 speelde Curovic bij Vitesse. Machlas van 1996 tot 1999. Drie seizoenen stonden ze samen onder contract in Arnhem. Het waren de jaren waarin voorzitter Karel Aalbers de club van Stadion Nieuw-Monnikenhuize naar GelreDome bracht. Het seizoen 1997/98 was voor zowel Curovic als Machlas een bijzondere. Ze maakten dat seizoen samen 51 goals in de Eredivisie. Curovic 17 en Machlas 34. De Kretenzer werd met dat aantal ook topscorer van Europa en won de Gouden Schoen.
"We waren dat seizoen het beste spitsenduo van Europa. Zonder enige twijfel", zegt Curovic aan de telefoon. Hij woont met zijn vriendin in Belgrado. Het is een frisse middag in de Servische hoofdstad, vertelt de oud-spits. In 1994 verhuisde Curovic van Partizan Belgrado naar Vitesse. Twee jaar later kwam Machlas via OFI Kreta naar Arnhem. "Nikos en ik hadden direct een klik. We begrepen elkaar en hadden niet veel woorden nodig. Het was intuïtie. We hadden op het veld aan een knikje genoeg. Dan wist Nikos dat hij naar de tweede paal moest, ik naar de eerste. Nikos was namelijk een betere kopper dan ik."
Machlas bevestigt dat laatste met een harde lach. Hij belt vanaf een terras in de Griekse hoofdstad Athene, waar hij op dat moment een paar dagen verblijft. Machlas spreekt Engels: "Het bijzondere aan de band tussen DJ en mij was dat we elkaar blindelings aanvoelden, maar dat we in het begin eigenlijk grote concurrenten van elkaar waren voor de spitspositie. Leo Beenhakker was de trainer van Vitesse toen ik in 1996 overkwam van Kreta. Hij wilde met één centrumspits spelen. Het was dus Dejan of ik. We speelden met drie aanvallers. Ook in eerste instantie onder Henk ten Cate, die Beenhakker opvolgde. Maar nadat we met 5-0 verloren bij Ajax (ik was geschorst, vandaar, haha) besloot Ten Cate later 4-4-2 te spelen. Met DJ en mij. Dat pakte heel goed uit. We bleven scoren. We waren een gouden duo. En eigenlijk een gouden trio. DJ en ik scoorden in het seizoen 1997/98 51 keer, maar Marco De Marchi, onze vriend, scoorde dat seizoen ook een keer. Hij zegt dus altijd: het gouden trio maakte 52, goals haha."
Bos the friendly butcher
Curovic kan zich de eerste ontmoeting met Machlas nog goed herinneren. Hij lacht al voordat hij zijn verhaal begint. "Dat was op een trainingskamp in Zierikzee", zegt Curovic die 'hij' elke keer uitspreekt als 'gij'. Zoals hij vaker de 'h' verandert in een 'g' tijdens het telefoongesprek. "Nikos had net zijn contract getekend en liep met zijn zaakwaarnemer en voorzitter Karel Aalbers door de eetzaal. Hij gaf alle spelers een hand en daarna trainde Nikos voor de eerste keer mee. Hij sprak nauwelijks Engels. De mazzel voor hem was dat ik een beetje Grieks kon, als Joegoslaaf. Ik zei tegen hem: 'Waarom trek je die schoenen aan?' Dat waren van die hele witte. Het was nog een tijd dat iedereen zwarte schoenen droeg. Ik zei: 'Nikos doe dat nou niet. Daar houden de mensen in Nederland niet van'. En ja hoor. Nikos vloog tijdens de training alle kanten op, haha. Theo Bos, Raymond Atteveld en Edward Sturing pakten hem hard aan. Nikos zei na afloop van de training: 'They are crazy Dejan!'. Daarna liet hij de blauwe plekken op zijn benen en enkels zien. Ik zei: 'I told you. Nikos welcome in Holland!'"
Machlas: "Ik heb die witte schoenen niet meer vaak aan gehad, haha. Al vond ik ze wel mooi. Net als al die gekleurde schoenen van nu. Ik vind het wel wat hebben. Ik was in mijn tijd een van de eersten met witte schoenen. Maar de trainer, Ten Cate, vond het niets. Ik ging over naar zwarte schoenen."
Op de training werd Machlas fel verdedigd door Theo Bos, daarbuiten maakte de vier jaar geleden overleden Mister Vitesse hem wegwijs binnen de club. "Ik weet nog goed dat Theo mijn kamergenoot was tijdens het trainingskamp in Zierikzee. We konden allebei niet zo goed Engels, maar we hebben wel met elkaar gelachen. We spraken met handen en voeten. Hij leerde mij nog 'Hoe gaat het' en 'Ik heet Nikos', haha. Op het moment dat ik hoorde dat Theo was overleden liepen direct de tranen over mijn wangen. Ik heb mooie herinneringen aan hem. Hij was heel vriendelijk. Behalve voor tegenstanders… Haha. Dan was Theo a butcher. Theo heeft mij geholpen om goed te kunnen presteren bij Vitesse."
Nikos Machlas scoorde tussen 1996 en 1999 zestig doelpunten voor Vitesse in 92 competitieduels
Onverslaanbaar
Machlas vertelt dat hij moest wennen aan het leven buiten Kreta, Nederland, de cultuur, de taal en de kritiek in zijn eerste seizoen in Arnhem. De verwachtingen waren hooggespannen, maar de spits, toen Griekse international, scoorde 'maar' acht keer in zijn eerste seizoen. Machlas kreeg de bijnaam Lachgas, omdat hij de nodige kansen, soms opgelegd, onbenut liet. Tot ergernis van Vitesse-fans. Hij ging veel om met landgenoot Jorgos Zagkotsis, die een restaurant heeft in Arnhem waar al jaren veel Vitesse-spelers komen. "Jorgos is in die tijd heel belangrijk voor mij geweest. Hij gaf mij vertrouwen."
In zijn tweede seizoen omarmde niet alleen Zagkotsis hem. Met 34 goals in de PTT Telecompetitie bereikte Machlas een bijna mythische status in Arnhem. En op zijn eiland Kreta. De nummer 9 van Vitesse ontving de Gouden Schoen als Europees topscorer. De Sirtaki van Zorba klonk na goals van Machlas in thuisduels. Vitesse-fans zwaaiden op het ritme van de muziek mee met geel-zwarte sjaals.
De Sirtaki klonk dit seizoen weer in GelreDome, zo'n twintig jaar later, in de rust van het duel met NEC. Machlas zag het op Twitter voorbijkomen in een filmpje. "Het is mooi om te zien dat de mensen in Arnhem mij niet zijn vergeten. Ik heb al met al een hele mooie tijd gehad bij Vitesse. Het begin was lastig, maar zeker door de samenwerking met DJ hebben we daarna mooie successen behaald. Persoonlijk was het winnen van de Gouden Schoen het hoogtepunt van mijn periode in Arnhem. Ook juist door het contrast met mijn eerste seizoen, waarin het niet naar mijn zin ging. In 1998 hadden we de Champions League moeten halen. We hadden misschien wel het beste team uit de historie van Vitesse. Marko Perovic was ook heel goed. Hij speelde kort achter DJ en mij. Thuis waren we onverslaanbaar. We werden derde op twee punten van nummer twee Feyenoord."
DJ Superstar
Waar Machlas het publiek in Arnhem moest overtuigen van zijn kwaliteiten, daar was Curovic sneller geliefd. "Misschien kwam dat wel omdat ik in mijn eerste derby tegen NEC gelijk twee keer scoorde, haha. Beter kun je ook niet beginnen hè? Ik kreeg al snel de bijnaam DJ Superstar. Dat kwam door mezelf en een collega van jou, Gerard Borgman van de Gelderlander. Tijdens een training stond hij langs de lijn. Ik wilde aan het eind nog een paar keer op doel schieten. Raimond van der Gouw, een van de beste keepers van Nederland op dat moment, zei dat ik geen enkele bal erin zou schieten. Ik zei dat hij er geen zou pakken. De eerste ging erin. De tweede ook. Teamgenoten kwamen kijken of de derde ook erin zou gaan. Er werd gejoeld, om de spanning wat op te voeren. Maar Raimond was opnieuw kansloos, haha. Ik rende daarna rond en gleed op mijn knieën over het veld. Daarbij riep ik 'I am DJ Superstar!'. Gerard hoorde dat, schreef het op en de volgende dag stond het in de krant."
Dejan Curovic speelde tussen 1994 en 2000 meer dan honderdd duels voor Vitesse en scoorde 41 keer
Zo kreeg Curovic zijn bijnaam. "Ik ben er trots op. Mijn bedrijf heet ook DJ Superstar. Ik ben sinds een paar jaar consulting agent in de voetbalwereld. Geen spelersmakelaar, meer een tussenpersoon bij transfers van voetballers. Ik heb in al die jaren in de voetbalwereld een groot netwerk opgebouwd en ken veel mensen. Vooral in Nederland en Servië. Ik reis veel en ben ook vaak in Nederland. Het zou mooi zijn als ik in de toekomst talentvolle Serviërs een kans kan bieden in Nederland, en misschien bij Vitesse. Er loopt hier veel talent. Het hoge salaris voor non-EU voetballers is alleen een drempel."
Curovic verliet Vitesse in 2000, na zes jaar in Arnhem. Hij vertrok naar FC Groningen en drie jaar later beëindigde hij zijn loopbaan. Machlas vertrok in de zomer van 1999 bij Vitesse, na achttien goals in zijn derde en laatste seizoen in Arnhem. Ajax betaalde negentien miljoen gulden. Zo viel het gouden Vitesse-duo van het seizoen 1997/98 uiteen. "Bij Ajax heb ik ook mijn doelpunten gemaakt en ik ben er heel trots op dat ik bij zo'n grote, mooie club heb gespeeld, maar mijn beste en mooiste tijd was bij Vitesse. Vitesse blijft mijn eerste liefde in Nederland. Ik was er ook belangrijker dan later bij Ajax."
Bidden op Kreta
Machlas werd kampioen met Ajax en verhuisde na drie seizoenen naar Sevilla FC. Daarna kwam hij nog uit voor Iraklis Saloniki, zijn jeugdliefde OFI Kreta en APOEL Nicosia. In 2008 sloot Machlas zijn carrière af. Op Kreta is hij nu bezig om een voetbalacademie op te zetten. "Misschien dat vanuit daar ooit een nieuwe Machlas naar Nederland gaat, haha. Ik dacht er eerst aan om na mijn carrière trainer te worden, maar dat is er tot nu toe niet van gekomen. Vlak nadat ik stopte werd ik door mensen van OFI Kreta gevraagd om voorzitter van de club te worden. Ik wilde het wel proberen en heb het twee jaar gedaan, maar ik wilde toch iets anders gaan doen. Het was een leerzame ervaring, maar ook heel tijdrovend. Ik kon het ook niet meer combineren met de situatie met mijn oudste zoon, van achttien jaar. Hij heeft veel problemen met zijn hart. Volgende maand ondergaat hij een harttransplantatie."
Zijn oudste zoon onderging een aantal jaar geleden ook al een hartoperatie. "Het is de tweede keer dat hij in Duitsland wordt geholpen. Hopelijk kan hij na die volgende zware operatie jaren vooruit, met een nieuw hart. Zijn hart blijft altijd een zwakke plek. Het is soms moeilijk te accepteren dat je zoon geen normaal leven heeft zoals veel leeftijdsgenoten, maar je leert ermee te leven. Hoe zwaar het ook is. Mijn droom is dat hij een lang en gelukkig leven kan leiden. Ik bid iedere dag voor hem."
Links: Nikos Machlas met zijn twee zoons - Rechts Nikos Machlas varend met een vriend rond Kreta
Machlas heeft ook nog een jongere zoon (16) met zijn ex-vrouw. Daarom pendelt Machlas de komende tijd tussen Duitsland, waar zijn ex-vrouw bij zijn oudste zoon blijft, en Kreta waar hij met zijn nieuwe vriendin woont. "Het is een hectische, spannende tijd, maar op het eiland heb ik vrienden en familie die mij steunen. Ik voetbal elke week met vrienden op een veldje. Negen tegen negen. Dan ben ik nog altijd spits. Once a striker, always a striker, haha. Dat instinct voor het doel verdwijnt niet. Ik blijf azen op goals. Ik ben ook veel in de sportschool. Sinds een jaar of twee ben ik met cross fit bezig. Dat was in het begin heel zwaar. Je traint spieren waarvan je niet wist dat je die had. Nu gaat het beter. Ik ben fitter dan ik was als speler, haha. Het sporten is ook fijn om mijn hoofd even leeg te maken."
Tweede thuis
De laatste keer dat Curovic en Machlas elkaar spraken was via de telefoon, een paar jaar geleden. "Ik zat toen samen met Jorgos te eten in Delphi en we besloten Nikos te bellen", zegt Curovic. "Ik ben op de hoogte van de situatie met zijn oudste zoon. Nikos heeft veel zorgen en is erg druk. Via Instagram en Facebook blijf ik wel een beetje op de hoogte van zijn leven. We liken elkaars foto's en berichten. Of we sturen iets in een comment. Het is mooi om via het internet te zien hoe het met oude vrienden gaat. Zo zie ik ook hoe het met boys als Makaay, Atteveld en grote vriend John van den Brom gaat. Ik heb John nog een keer ontmoet toen hij met AZ in Belgrado tegen Partizan speelde. We hadden bij Vitesse echt een vriendenteam. Zo gingen we vaak met z'n allen bowlen als we een avond vrij waren. Ik was er niet goed in, John was de beste. Ik kan me ook goed herinneren dat we een keer in december met z'n allen op het trainingsveld stonden en dat we zeiden: 'Waar zijn de Amsterdamse jongens?'. Dat waren Michel Kreek, Martijn Reuser en Orlando Trustfull. Toen keken we even later opzij: kwamen er twee zwarte pieten en een Sinterklaas aanlopen. Dat waren zij dus, haha. Soms mis ik die tijd. Lekker trainen, de wedstrijden en lol maken."
Machlas kon het in Arnhem vooral goed vinden met Reuser, Curovic, Van den Brom, Kreek, Trustfull en een van zijn beste vrienden De Marchi. Alleen met die laatste heeft hij nog op regelmatige basis contact. "Marco is nu een van de meest succesvolle voetbalmakelaars in Italië. Ik heb zoveel met hem gelachen in onze tijd bij Vitesse. He was crazy. We zaten ook in een klas bij de Nederlandse les."
"Oh die Nederlandse les", zegt Curovic. "Samen met Dimitri Shoukov, Levchenko, die Mexicaan Del Olmo en Marian Zeman. Dat was altijd lachen. Vooral om Nikos, want hij had er nooit zin in, haha."
Links: John van den Brom en Dejan Curovic - Rechts: Dejan Curovic met Jorgos Zagkotsis
"Ik kon me nooit goed concentreren tijdens die lessen", zegt Machlas. "Ik was en ben niet zo'n studiebol. Ik kon uiteindelijk een beetje Nederlands spreken, maar ik vond mijn uitspraak zo slecht dat ik liever Engels sprak. Dat gaat mij wel beter af. Ik vond het Nederlands echt een moeilijke taal om te leren."
Zijn laatste bezoek aan Arnhem kan Machlas zich niet meer herinneren. "Dat was echt jaren geleden. De laatste keer dat ik bij Jorgos in Delphi ben geweest was volgens mij in mijn periode bij Ajax. Het is er sindsdien niet meer van gekomen. Maar misschien wanneer ik weer in Duitsland ben voor mijn zoon en wat meer tijd heb kom ik weer een keer naar Arnhem. Oude herinneringen ophalen met Jorgos."
Op het trainingscomplex van Vitesse op Papendal hangen twee grote foto's van Curovic en Machlas naast elkaar bij de 'heldenwand', waarop de namen van alle oud-spelers staan. "Ik heb het gezien, ja. Ik kom elk jaar wel een keer bij Vitesse en op Papendal. Samen op het veld, samen aan de muur hè?", lacht Curovic. "Nikos en ik blijven door de historie altijd aan elkaar verbonden. Als het gouden duo. Ik weet dat mensen in Arnhem zijn naam met respect uitspreken. Wanneer ik in Arnhem ben en daar over straat loop komen nog altijd mensen op mij af: 'Hé DJ, mag ik een handtekening of op de foto?' Natuurlijk, zeg ik dan. Sommige mensen roepen 'Hé DJ Superstar!'. Arnhem is mijn tweede thuis."
Dejan Curovic bij de 'heldenwand' op Papendal - Foto: Vitesse
Bekerfinale
Curovic volgt, net als Machlas, Vitesse via internet en social media. "Ik kijk elk weekend even wat Vitesse heeft gedaan, en naar de stand. De beste speler op dit moment vind ik Ricky van Wolfswinkel. Als spits kijk je naar spitsen hè", zegt Machlas. Curovic: "Ik volg alles rond Vitesse. Ik zag laatst dat de spelers in Burgers Zoo waren om oudere mensen een mooie dag te bezorgen. Dat vind ik mooi om te zien. Zeker in een wereld die steeds meer om business, geld en maatpakken draait. Dat soort sociale activiteiten deden wij in onze tijd elke week. Dat sociale karakter van de club komt nu terug. Theo Bos liep bij ons altijd voorop bij dat soort uitjes. Hij was een heel sociaal persoon. Theo maakte met iedereen een praatje en toonde interesse. Mede daarom hield iedereen ook van Mister Vitesse."
Voor het eerst in het gesprek van ruim een uur valt Curovic iets langer dan twee seconden stil aan de andere kant van lijn. "Theo… Ik mis hem. Grote vriend. Na onze carrières hielden we contact. Als ik dan in Arnhem was zochten we elkaar op en gingen we samen wat eten. Vaak bij Jorgos. Deze week ben ik voor de bekerfinale weer in Nederland en dan ga ik zeker even naar Delphi om wat te eten en voor een kopje koffie. Helaas zonder Theo. Maar van boven kijkt hij vast mee naar de bekerfinale."
Machlas zegt dat hij de bekerfinale op Kreta gaat kijken. Curovic is in De Kuip en mag de KNVB Beker uitreiken als Vitesse van AZ wint. "Ik ben heel erg trots en gelukkig dat ik ben gevraagd om dat te doen. Het is een eer. Ik hoop dat Vitesse historie gaat schrijven. Zeker omdat de cloeb in mei 125 jaar bestaat. Dat zou een geweldig cadeau voor de fans zijn. In het seizoen 1999/00 was ik als speler van Vitesse dicht bij de bekerfinale. In de halve finales verloren we, met Ronald Koeman als trainer, in GelreDome van Roda JC. Zij scoorden in minuut 116. Wij waren er kapoet van. Het moet zondag een groot feest worden. Na de finale zoek ik John van den Brom op, mijn grote vriend. Hopelijk heb ik dan meer reden tot lachen dan hij. Natuurlijk wil hij als trainer van AZ de finale winnen, maar ik weet ook dat Vitesse zijn club is en blijft. Net als voor Nikos en mij. Onze harten zijn geel en zwart gekleurd."
