Af en toe denkt hij nog terug aan die tijd. Aan dat half jaar in Dubai, bij Al-Ahli. Van januari 2011 tot juli 2011. Een leven in luxe. Omgeven door zon, zee en palmbomen. Het begin was nog leuk, verfrissend na drie teleurstellende, zware jaren in De Kuip. El Ahmadi keek zijn ogen uit. Maar al snel kwam de twijfel en spookten er gedachten door zijn hoofd: wat deed hij daar, als 26-jarige die in de bloei van zijn leven had moeten zitten, in Dubai? Toen teamgenoot Fabio Cannavaro en trainer David O'Leary hem diezelfde vraag voorlegden kwam El Ahmadi tot de conclusie dat hij er lang niet alles uitgehaald had.
TRANSFORMATIE
Nu, vijf jaar later praat El Ahmadi er glimlachend, hoofdschuddend over. Als hij de tijd kon terugdraaien was zijn carrière anders verlopen. In 2008 verhuisde El Ahmadi voor vijf miljoen euro van FC Twente naar Feyenoord. Hij was pas 22 jaar. Ook Ajax wilde hem hebben. El Ahmadi koos voor De Kuip en een vijfjarig contract. Een topcontract. "Ik hoefde mij geen zorgen meer te maken, dacht ik toen. Misschien ook deels onbewust. Ik leefde ernaar: mij kon niets meer gebeuren. Maar daar zat ik toen helemaal naast."
Niet dat El Ahmadi buitensporig leefde. De islam bood en biedt hem nog steeds houvast. Hij drinkt geen alcohol en gokt niet. Hij bidt iedere dag, sinds zijn zestiende. In 2012 ging El Ahmadi op bedevaart naar Mekka. De in Enschede geboren zoon van Marokkaanse ouders, een van zeven kinderen, wilde het eens meemaken. Het geloof hield hem buiten het veld met beide benen op de grond. Op het veld zweefde El Ahmadi, tot hij op de bank belandde. Die jaren bleken later waardevol, als leermomenten.
"Ik was als voetballer te veel entertainer. Hakjes, trucjes, mooie acties. Ik heb te lang nodig gehad om in te zien dat je niet met alleen talent de top haalt. Ik had niet de juiste instelling. Zeker bij een club als Feyenoord verwachten mensen dat je bikkelt. Door het vuur gaat. Hard werken. Als je niet hard genoeg werkt merk je ook hoe groot een club als Feyenoord is. Hoeveel druk erop staat. Kijk, De Kuip staat altijd bol van emotie als het goed gaat, maar ook als het niet loopt. Dan laten ze zich ook horen. Ik dacht wel wat druk gewend te zijn, maar het was veel meer dan ik had verwacht. Er zijn spelers die daaraan ten onder gaan. Ik liet me ook meeslepen door al die geluiden van buitenaf. Dat leidde mij af. Mensen in Rotterdam zijn veel directer dan in Enschede. Aan die benadering moest ik ook erg wennen."
KRACHTHONK
Onder Mario Been belandde hij op de bank, speelde alleen wanneer teamgenoten geschorst waren of een blessure hadden. Dubai bood tijdelijk uitkomst in 2011. Al na een paar maanden voelde El Ahmadi zich te veel liefhebber om in de oliestaat te blijven. Spelend in vrijwel verlaten stadions, tussen lokale helden en uitbuikende ex-topvoetballers, dik in de dertig. Hij realiseerde zich, zeker na het gesprek met voormalig wereldkampioen Cannavaro, dat eerzucht belangrijker is dan geld.
El Ahmadi nam zich voor om terug te keren naar Europa en daar te slagen. Dat terwijl hij in de luxewereld van Dubai kon blijven. "Die periode was achteraf een soort test voor mij. Dubai heeft mij gevormd tot de persoon die ik nu ben. Ik had misschien wel meer uit mijn carrière kunnen halen. Ik had verder kunnen zijn als ik eerder de wijsheid van nu had. Ik kon moeilijk met teleurstellingen omgaan. Ik zonderde mij dan af. Nu herken ik zo'n situatie bij andere spelers. Dan bespreek ik dat en zeg ik dat ze juist gas moeten geven om alles eruit te halen wat erin zit. Ik ben wel iemand naar wie de anderen luisteren. Ik word nu ook opa genoemd omdat ik veel met jonge gasten praat. En omdat ik meer tijd nodig heb om te herstellen. Vroeger was ik nooit moe, nu blijf ik soms binnen. Dan zijn mijn spieren stram. Ouderdom, hè."
Hij zit vaker in het krachthonk dan vroeger. "Ik weet nog toen ik jong was dat ik lachend naar die oudere jongens keek als ze druk bezig waren in het krachthonk. Nu snap ik waarom zij extra aandacht besteedden aan hun lichaam. Ik probeer de jonge gasten er nu bewust van te maken dat dit belangrijk is, zodat ze er eerder mee beginnen dan ik deed. Iedereen kan daarin veel van Dirk Kuyt leren. Als je ziet hoe hij leeft, traint en zijn lichaam onderhoudt. Niet normaal. Dat hij af en toe rust krijgt snap ik wel. Ook bij mij beginnen de jaren langzaam te tellen. Al kan ik op het veld nog heel goed meekomen."
PRIJZENJACHT
In januari wordt El Ahmadi 32 jaar. Hij blijft zich ontwikkelen. De controlerende middenvelder scoorde in de eerste seizoenshelft al vaker dan in de twee voorgaande seizoenen bij elkaar. Met hulp van Roy Makaay, spitsentrainer. "We werken veel af tijdens en na de trainingen. Ja, hij is wel iemand die daar verstand van heeft. Ik was eerder te onrustig in mijn afronding. Dan schoot ik ongecontroleerd over, terwijl ik wel een goede schottechniek heb. Roys tips betalen zich nu uit. Zo leer ik nog steeds bij. Net als dat ik variatie in mijn spel breng. Het spel meer verdelen, niet alleen verleggen. Openen met een crosspass of een keer iemand diep sturen. Ik kan ook slimmer worden in positie kiezen. Mijn linkerbeen kan beter. Er is genoeg te verbeteren. Je bent nooit te oud om te leren. Zelfs niet als opa, haha."
Vorig jaar won hij zijn eerste prijs met een club: de KNVB beker. "Een prijs met Feyenoord was wel iets waarnaar ik snakte. Ik heb hier en daar wel individuele prijzen gewonnen. Dat is leuk, die waardering, maar je wil ook als team iets neerzetten. Het was daarom mooi om in april de bekerfinale te winnen. Het was mijn derde bekerfinale. De eerste twee verloor ik. Het was een emotionele dag. Een enorme ontlading. Zeker na alles wat we over ons heen kregen na die reeks van zeven nederlagen. We wisten ons toen even geen raad met de situatie. Het was een mentaal probleem. Je maakt jezelf verwijten en zoekt oplossingen. Spelers worden dan onzeker. Maar we lieten elkaar niet in de steek."
Daarin speelde El Ahmadi een grote rol. Samen met de vierenhalf jaar oudere Kuyt. "Wij spraken veel met de jongens. Maar alleen praten lost niets op. Je moet het ook op het veld laten zien. Uiteindelijk kwamen we er bovenop en met de beker redden we het seizoen. Ook voor de trainer is de bekerwinst goed geweest. Van Bronckhorst maakte een sterke groei door, maar iedere beginnende trainer heeft ups en downs, dat zag je ook bij iemand als Phillip Cocu. Wanneer je gelijk een mooie prijs pakt in je eerste volledige seizoen geeft dat toch vertrouwen. Niet veel trainers kunnen hem dat nazeggen. Je merkt aan Van Bronckhorst dat hij een topvoetballer was. Als speler was hij al iemand die een wedstrijd kon lezen. Dat blijft een sterke eigenschap van hem. Met hem hebben we vorig seizoen vrijwel alles meegemaakt. Het was een soort achtbaanrit. Maar het heeft geholpen om te staan waar wij nu staan."
MENTALITEIT
Een grote familie, een vriendenclub. Zo noemt El Ahmadi de selectie van Feyenoord, en de club als een geheel. Natuurlijk is er concurrentie om de basisplaatsen, maar er heerst een gezond topsportklimaat. De basis daarvoor ontstond in de zomer van 2012, vertelt El Ahmadi. Toen Ronald Koeman binnenkwam. "Vanaf het moment dat Koeman binnenstapte merkte je een cultuuromslag. Iedereen had zoiets van: hier komt echt iemand binnen. Koeman heeft veel charisma. Hij bracht ons echt een winnaarsmentaliteit bij. Positieve arrogantie. Bravoure. Koeman zei niet eens heel veel. Zeker niet wanneer het goed ging. Dat was voor hem normaal. Koeman hield een zekere afstand en stond boven de groep. Hij bepaalde de koers. Vanaf dat moment keken we bij Feyenoord niet meer op tegen Ajax en PSV. We wonnen van ze. Later hadden we ook piekmomenten onder Fred Rutten. We wonnen van Sevilla en speelden Ajax van de mat. Over een heel seizoen kwamen we steeds te kort. We moeten het nu langer volhouden."
De landstitel moet volgens El Ahmadi na zeventien jaar terugkeren naar Rotterdam-Zuid. Naar de Coolsingel, daar waar de huidige assistent-trainer Jean-Paul van Gastel in 1999 de aanvoerder van Feyenoord was die de kampioensschaal omhooghield. "De mensen in Rotterdam snakken al jaren naar een kampioen- schap. Zeventien jaar is wel lang geleden hè. We komen voor mijn gevoel steeds een stap dichterbij. We zijn nu weer verder dan vorig seizoen. Dat zag je niet alleen aan de zegereeks aan het begin van dit seizoen. Ook aan de wedstrijden tegen Ajax en Heerenveen, toen we van een achterstand terugkwamen. We toonden veerkracht. Net als na die nederlaag tegen Go Ahead Eagles. Dat was een behoorlijke klap, maar uiteindelijk wonnen we daarna wel weer van PEC Zwolle. We zijn erg strijdlustig. En we hebben een brede selectie. Qua spelersmateriaal doen we echt niet onder voor Ajax en PSV. Het geloof in iets moois is er. Bij iedereen. We strijden voor elkaar, als een hecht collectief."
In Engeland leerde El Ahmadi pas echt wat dat betekent: strijden. "Bij Aston Villa kon ik in mijn eerste periode wegkomen met mijn technische kwaliteiten. Ik dacht: speel mij in de voeten aan en ik verdeel het spel. Nou in Engeland zitten er dan gelijk drie man in je nek. Ik zat er op een gegeven moment echt doorheen. Ik besefte dat je andere kwaliteiten moet hebben om in de top te overleven. Er waren duels waarin ik vier keer de bal kreeg. Alle ballen vlogen over het middenveld. Ik moest anders spelen. Ik moest sterker worden, dus dook ik het krachthonk in. Dat wierp zijn vruchten af. Ik pakte meer ballen af én verdeelde het spel sneller en directer. Engeland was een leerschool voor mij. Net als Dubai. Ik voel me sterker dan ooit, al denk ik daar soms een dag na de wedstrijd anders over, met stramme spieren, haha."
