Spelen in het kerstboomsysteem.
In de tijd van FC Den Haag krijgt Adriaanse de nodige lof over zijn manier van spelen. Met René Stam als keeper vormt de opstelling daarboven net een soort kersboomvorm. Vier achterin, drie daarvoor, twee daar weer voor en tot slot één diepte spits als piek. Bovenop keeper Stam vormt dat dus het kerstboom-systeem. En tsja, 'de bal' hoort ook aan de boom.
ABC Voetbal - Aanvallende pressie, Behoudende pressie en Controlerende pressie.
Drie soorten pressie in één term. Geïntroduceerd bij Willem II, aangevuld bij FC Twente. De 'A' is van aanvallende pressie, als de tegentander overal op het veld afgejaagd moet worden. De 'B' is van behoudende pressie, waarbij er eerste ruimte gegeven wordt op het veld. En de 'C' staat voor controlerende passie, als de ploeg van Adriaanse bijvoorbeeld met een man minder komt te staan. Ach, een ABC-tje, toch?
Een goed paard wordt niet automatisch een goede ruiter:
Op het moment dat Ajax in 2000 Co Adriaanse wil aanstellen als eindverantwoordelijke in Amsterdam, eist de club dat Marco van Basten wordt opgenomen in de technische staf. Adriaanse denkt er het zijne van en weigert het voorstel. Met John van 't Schip en Peter Boeve denkt hij zijn staf al compleet te hebben. 'Een goed paard wordt niet automatisch een goede ruiter', is zijn inmiddels legendarische verklaring voor zijn beslissing.
Scorebordjournalistiek:
Misschien wel de allerbekendste uitspraak van Adriaanse, die bovendien nog bijna dagelijks wordt gebruikt - bijvoorbeeld door zijn lieftallige collega Louis van Gaal. Voetbal moet je niet beoordelen op de uitslag, maar op het veldspel. Dat de term na een 5-1 nederlaag werd bedacht, is dus niet zo gek. Dat de term 'scorebordjournalistiek' inmiddels ook in de politiek en in tal van andere sporten wordt gebruikt, maar hem nog veel mooier.
Avondvoetballer:
Spelers die met name in de avond goed presteren. Letterlijk avondvoetballerd dus. Voor hen zijn wedstrijden om zondagmiddag 12.30 helemaal niets. Bijvoorbeeld van good old Barry van Galen bij AZ is bekend dat hij hoe later op de dag, beter ging presteren. Dat hij furore maakte met de Alkmaarders in de UEFA Cup is dan wellicht ook niet zo gek...
Co's woordenboekje:
TIPS = Techniek, Inzicht, Persoonlijkheid en Snelheid. Een afkorting die in de jeugdopleiding bij Ajax werd gebruikt.
Snelwegvoetbal = Snel, dynamisch en aanvallend voetbal
Rotondevoetbal = Het tegenovergestelde van snelwegvoetbal. De bal rondspelen zonder doel (= scoren) en tempo.
Tour de France-voetballers = Ploegen die naar mate een toernooi steeds beter worden. Duitsers vaak op WK's en EK's.
Alibi-dekking = Je verschuilen en slecht dekken als verdediger.
Kaaskijkers = Publiek dat de kat uit de boom kijkt naar de (langzame) opmars van teams die steeds beter worden. Net als bij kaas; hoe ouder hoe beter. Later werd dit veranderd in Kaaskanjers, toen er steeds meer steun kwam vanaf de Alkmaarse tribunes.
En meer:
'Een verdediger moet altijd naar de man blijven kijken want ik heb een bal nog nooit zien scoren.'
'Ik ben niet betweterig, want achteraf krijg ik meestal wel gelijk.'
'De veroorzaker van de overtreding moet net zolang buiten de lijnen wachten tot het slachtoffer is 'opgelapt' of wordt vervangen.'
'Vogelsang op de vleugel, die viel goed in.'
'Harry van Raaij spreekt als een lampenkap.'
Zal Adriaanse op zijn zeventigste verjaardag nog een speech hebben gehouden van hoge literaire waarde? De coach kennende is het zeker niet uit te sluiten. Maar als zijn uitspraken zitten inmiddels in ons collectieve geheugen en vormen voor voetballers bijna een lingua franca.