DEEL I: Up where we belong?
21:54. Afgelopen. Door een knappe kopbal van Bas Kuipers heeft Go Ahead Eagles met 0-1 gewonnen op Woudestein. In de tweede helft leek het stadion in Kralingen nog maar eens als spookhuis te fungeren voor een club op dromenjacht. Vraag het AZ, vraag het Feyenoord. De tweede helft was rommelig geweest, maar op basis van negentig minuten hebben de mannen van Kees van Wonderen hier verdiend gewonnen. Basiskrachten Jeroen Veldmate en Luuk Brouwers zaten al geblesseerd langs de kant, en nu was ook Martijn Berden geblesseerd uitgevallen. Gehavend en al heeft Go Ahead hier gewonnen. Na veertien wedstrijden stond Go Ahead twaalfde met vijf nederlagen en misschien twee wedstrijden met goed spel. Nu sluit de ploeg het seizoen af met 77 punten en een ijzersterke terugronde.
Normaliter was het verhaal nu uit en hadden we een winnaar en een verliezer. We hadden Luigi Bruins, Sander Fischer, Alessandro Damen en Ferry de Haan kunnen bedanken voor jarenlang uitstekend werk bij Excelsior. De collega’s zullen hen uitgebreid in het zonnetje zetten, dat komt nog wel goed. De Haan en Van Wonderen hadden misschien snel een praatje gemaakt, voordat laatstgenoemde zich in de bus spoedde met volledige focus op de play-offs. Ook drie punten zouden niet genoeg zijn voor promotie als De Graafschap thuis ‘gewoon’ van Helmond Sport wint.
Maar dat weten we nog niet. De andere wedstrijden zijn afgelopen, maar die doen er niet toe. De spelers van Go Ahead Eagles zoeken inlichtingen bij de trainersstaf, op hun mobiel of bij de pers. De laatste competitiewedstrijd van 2020/21 is afgelopen, maar nog weten we niet wie er promoveert. Dus waar er normaal rond dit tijdstip een eind aan het verhaal moet komen, begint het nu pas rond tienen.
22:04. Dit stond in geen enkel script. Twee jaar geleden was het al onbegonnen werk om voetballers te interviewen. Na de knotsgekke 4-5 tegen RKC Waalwijk in de Adelaarshorst presteerde één speler van het winnende team het om te vragen wat de uitslag was, en dat was hem niet eens meer aan te rekenen. Maar nu is er geen uitslag. Jay Idzes en Bas Kuipers weten dat ze gewonnen hebben, dat het sowieso een goed seizoen was. Voor de vorm zeggen ze iets over strijdbaar de play-offs in. Ze zitten stuk. Jay Gorter heeft 25 clean sheets dit seizoen en belt naar huis.
Sam Beukema weet zeker dat hij bij Go Ahead vertrekt. Wout Droste lijkt ook te gaan. Jeroen Veldmate, door een blessure buiten strijd, heeft ook nog geen contract. Was dit hun laatste wedstrijd? Jan Willem van Dop snapt niet dat er een in de Achterhoek woonachtige scheidsrechter fluit in Doetinchem. Vooral om de schijn niet te wekken, zegt-ie. Als de spelers uitgepraat zijn, is het even rust in Doetinchem. De wedstrijd is min of meer te volgen op het scorebord van Woudestein. Er was even sprake van dat de spelers naar huis zouden gaan, maar Go Ahead gaat helemaal nergens heen voor ze weten hoe het zit. Misschien als het straks 3-0 staat dat ze in de bus stappen. Maar wie weet... Up where we belong, zeggen ze in Deventer na iedere promotie. Wie weet.
22:14. Dit had het moment moeten zijn voor ronkende woorden voor afzwaaiende clubhelden. Naast Bruins en Fischer denk je aan bijvoorbeeld Frank Korpershoek en Klaas Wels. Ruud Swinkels speelt zijn 250e wedstrijd voor FC Eindhoven. En de play-offs, wat daarmee? Almere – NEC, NAC – FC Volendam.. Er is geen tijd voor. Het is rust in Doetinchem. Dat snapt Kees Kwakman niet, dat snapt eigenlijk niemand. Wat nou rust, na een uur pauze? Na vijf minuten rolt de bal weer op de Vijverberg.
DEEL II: Rood-gele zelfkastijding
Nog veertig minuten. De bal rolt amper. Ze hebben met man en macht gewerkt, maar dit veld is niet bespeelbaar. Op Woudestein verbreken de mannen in het paars het wereldrecord ijsberen. Geef ze ongelijk. Iedereen staat op het veld. Lance Duivesteijn scoort bijna in eigen doel. Kees van Wonderen loopt in beeld. In de herfst moest hij tot vervelens toe over het ‘proces’ praten, ook na thuisnederlagen tegen de AZ-beloften. Je kan de verlosser zijn, maar welke dranklustige ziet dat als er van water (nog) geen wijn wordt gemaakt? Zijn gelijk ligt intussen zo hoog opgestapeld dat je het als duinen zou kunnen gebruiken.
Nog een halfuur. Antoine Rabillard neemt afscheid. Nicolas Abdat ook. Is dit hun laatste avond bij de club? De mannen van Deventer Radio houden het niet meer. De spelers ook niet. Dit is het ergste dat je voetballers kunt aandoen. Natúúrlijk wisten ze dat ze afhankelijk waren van Helmond Sport, dat met zijn derde keeper aantreedt. Maar ze hadden tegelijkertijd zelf een opdracht – winnen op dit veld. Moeilijk genoeg. Nu staan ze machteloos toe te kijken hoe Helmond, dat enkel de eer te verdedigen heeft, beslist over hun lot. Jasper van Heertum mist een amper te missen kans. De spelers van Go Ahead Eagles zitten in een achtbaan en net na vertrek is ze verteld dat het toestel eigenlijk niet aan de veiligheidsvoorschriften voldoet.
Nog twintig minuten. Helmond Sport ontwikkelt een ‘over-mijn-lijk’-mentaliteit. Keeper Rowen Koot begaat een keepersdoodzonde. Hij komt uit maar twijfelt. Joey Konings is zo in de war dat hij naast de open lange hoek mikt. Nu slaat de stemming om. Iedereen ging uit van een overwinning van De Graafschap, maar als zelfs deze kansen er niet ingaan? Go Ahead heeft vijf van de zes lottogetallen goed. Dan is de kans dat je die laatste ook hebt nog altijd niet zo groot, maar er bekruipt een mens simpelweg een gevoel. Koot laat een bal los. Loopt ook goed af voor de keeper.
Nog een kwartier. De emotionele inzet is verhoogd. Als De Graafschap hier met 5-0 had gewonnen, dan was er geen psychologie aan te pas gekomen. Dan was het ook lastig geworden om zaterdag met een gehavend team tegen een soms erg sterk Roda JC te spelen. Maar nu… als die goal vanaf nu valt, dan doet het pijn. Het geloof in een mirakel is in de voorbije minuten gegroeid. Korte gedachte: hoeveel mensen hebben de promotiekansen van Go Ahead al afgeschreven? Genoeg, maar kun je het ze kwalijk nemen? Acht punten achterstand met vier wedstrijden te gaan. Dat haal je niet meer. Of zou het staakt-het-vuren in Leeuwarden, waarbij De Graafschap en Cambuur vlak voor tijd besloten het op een gelijkspel te houden, nu een dure misrekening worden?
Nog tien minuten. De Superboeren weten het niet meer. Invaller Melvin Platje probeert een voorzet met zijn hand binnen te werken. Het is amper voetballen te noemen. Jelle Goselink mist een flinke kans voor Helmond. Op het veld staat ook de ziekenboeg. Veldmate moet zich haasten voor de play-offs. Luuk Brouwers haalt die niet. En ik ben geen dokter, maar voor de hamstringkwetsuur van Martijn Berden staat een maand herstellen als stelregel. Pascal Kamperman is in staat grapjes te maken over gepersonaliseerde stroopwafels. De voetballers van Go Ahead haten Pascal Kamperman om zoveel lichtvoetigheid. Ik bewonder hem. Tussen de ellendige spanning door trappen de kinderen van Luigi Bruins een balletje. Zo is Woudestein toch weer die martelkamer, al zijn de folteraars van dienst niet de mannen in het rood-zwart maar die in blauw-wit, te zien op een groot maar soms haperend beeldscherm.
Nog vijf minuten. Sam Beukema heeft het niet meer. Een Deventer jongen is aanvoerder van Go Ahead Eagles geworden en verdiende met een ijzersterk seizoen een transfer naar AZ. Hij was vastberaden om zijn club in de Eredivisie achter te laten, maar daar waren toch play-offs voor nodig? Of.. Deze spetterende inhaalrace verdient een beloning, maar op basis van bijna twee seizoenen had iedereen toch vrede met promotie voor Cambuur en De Graafschap. Had. Nu natuurlijk niet meer.
Nóg vijf minuten. Zoveel tijd telt Dieperink bij. Is dat te veel? Mwah. Helmond heeft flink getraineerd. Maar nu is alles te veel. Op het veld staan bij een ontknoping op een ander veld in blessuretijd, dat brengt ongeluk. Vraag maar aan Schalke 04 in 2001.Zo wreed kan het niet zijn. Özcan Akyol ijsbeert ook wat rond. Zijn reeks Home of Eus heeft met de spelers van Excelsior, Go Ahead, De Graafschap en Helmond Sport de beste scenarioschrijvers van Nederland. En hij hoeft ze geen cent te betalen. Mazzelaar. Zelfs Poseidon werkt gratis voor Eus.
Nog drie minuten. Boyd Lucassen bedekt zijn ogen met een mondkapje. Creatief. De Graafschap komt niet meer tot veel. Nog twee minuten. Nog één minuut. Toch De Graafschap. Arno Van Keilegom pakt geel voor een stomme overtreding op een linke plek. Je zou de man moeten vergeven na 94 minuten inzet op een onbespeelbaar veld, maar de Eagles op het veld schreeuwen hem van alles toe. Rody de Boer mee naar voren. Koot bokst weg. De tijd zit erop? Nee, nóg een minuut. De spelers van Go Ahead gebruiken FlashScore, een tussenstanden-app voor je telefoon. Die vertelt dat het klaar is. Ze juichen.
FlashScore is als een condoom. Ja, je kan het over het algemeen veilig gebruiken, maar 100% garanties biedt het niet. Maar leg dat eens uit aan reeds feestende voetballers, die zodoende de allerlaatste kans van De Graafschap niet meer zien. Dan blaast Rob Dieperink af. Go Ahead Eagles gaat naar de Eredivisie.
DEEL III: Het geintje van Poseidon
Wat gebeurt is niet te beschrijven. Ik probeer het toch. De emotionele uitbarsting van deze selectie voldoet aan alle voorwaarden. Één: bijna niemand op het veld heeft ooit al écht iets gewonnen bij de profs. Twee: De spelers hadden dit zelf ook niet meer zien gebeuren. Tien dagen eerder hadden ze ditzelfde Helmond Sport zonder problemen naar huis gevoetbald. Drie: Het geintje van Poseidon heeft de spanning hier nog eens maximaal opgepompt. Promoveren met dank aan een ploeg die enkel om de eer speelde, ten koste van een ploeg die sterker geacht werd. Zere knieën, hamstrings en armen worden even vergeten. XTC is verboden in Nederland, maar dit moet honderd keer sterker zijn en is volledig legaal. De stunt en de suspense maken deze ontlading zeldzaam.
Paul Bosvelt knuffelt iedereen op zijn pad. Persvoorlichter Wouter Rutgers en aanvoerder Sam Beukema liggen op de grond in elkaars armen. Kunstgras, dus Rutgers’ pak wordt niet vies. Heeft dat plastic toch voordelen. Beukema is bijna 1,90, Rutgers is nog langer. Er ligt bijna vier meter rood en geel op de grond, in pure extase. Dit zijn twee clubmensen van het zuiverste water. Ze vormen zonder het door te hebben een aanklacht tegen de Super League. Florentino Perez dacht dat jonge mensen voetbal niet meer boeiend vonden. Nou, Beukema is 22, Rutgers is rond de dertig. Ze vinden op dit moment niets boeiender dan voetbal. En het punt van een gesloten competitie.. stel je voor, nooit meer promotie…
Op een afstandje staat Adrie Steenbergen, teammanager van de club. Als die drie dagen niet in de Adelaarshorst is, dan is dat al reden tot zorg. Dit seizoen had het coronavirus hem zo sterk te pakken dat hij zelfs drie maanden thuis was. Hij is hersteld en hij heeft rode wangen. Mannen als Adrie Steenbergen kunnen huilen zonder tranen. Niemand die hem dit kán misgunnen. Hij geniet in zijn eentje in de plaats van de honderden, misschien wel duizenden Eagles die hier in dit gastvrije stadionnetje een seizoenkaart hadden gekregen of overgekocht voor deze ontknoping. En Jay Gorter, wat van hem te denken? Binnengekomen met het stempel van lastpak, nu 25 keer ‘de nul’. Ongekend. Hij kan het amper vatten.
‘Vakantie’, concluderen de voetballers. Ook dat nog, ja. De trainingsschema’s kunnen de prullenbak in. Geen (in)spanning meer. Iemand heeft de laatste kratjes bier van het seizoen uit een koelkast van Woudestein getoverd. Spelers bellen met hun thuisfront, knuffelen elkaar.. directeur Van Dop is in de wolken. Goh. Volgend seizoen wordt ineens heel anders. De zorgvuldig beheerde clubkas krijgt een boost. Televisiegeld, en daarbij volgt nu zonder twijfel een enorme run op seizoenkaarten. De zuinigheid van Alex Kroes en Van Dop en de acceptatie ervan door Bosvelt en Van Wonderen is een belangrijk onderdeel van dit succes. Ze hebben geen risico genomen, en ze hebben nooit gezeurd over een spits. Dat nam de druk weg: geen promotie betekende geen geldzorgen. De clubtopscorers hebben ieder acht goals. Zo kun je ook naar de Eredivisie.
Rond middernacht gaat het licht uit. De spelersbus van Go Ahead Eagles verlaat Rotterdam voor een lange nacht in eigen stad. Ze hebben geschiedenis geschreven. Het RKC Waalwijk-drama, die 4-5, was maar op één manier te verwerken: iets nog gekkers doen dat wél goed afloopt. Koot, Poseidon, Kuipers en Platje hebben gezorgd voor de meest memorabele voetbalavond in 2021.
