Hij weet niet of hij het zich herinnert van toen hij als zesjarige in 2000 naar Nederland-Tsjechië keek of van beelden die hij later terug zag. Maar het moment waarop Jaap Stam langs de zijlijn in de Amsterdam ArenA een nietmachine tegen zijn open gespleten wenkbrauw kreeg gedrukt vindt Jordi Balk nog steeds prachtig. “Vanwege zijn onverzettelijkheid was ik altijd een enorme fan van Jaap Stam. Als sinds ik een kleine jongen was keek ik met bewondering naar hem. Sommige voetballers proberen stoer te doen, maar zijn het niet. Stam was dat wel. Met zijn kale hoofd, strakke blik. Hij kon tegenstanders echt imponeren door ze alleen even aan te kijken. Bikkelhard. En hij kon gewoon erg goed voetballen.”
Balk heeft Stam nog nooit ontmoet, maar van afstand bewonderd. “Ik keek vroeger altijd met mijn opa naar het Engelse voetbal. Daar ben ik nog steeds helemaal gek van. Ik kijk zo veel mogelijk wedstrijden. Ik was altijd fan van Manchester United, ook doordat Stam daar speelde. Ik heb hem daar nooit in real life zien spelen, maar een paar jaar geleden ben ik wel een keer naar Old Trafford geweest. Toen stonden Rio Ferdinand en Nemanja Vidic centraal. Ook twee giganten. Die Vidic gooide altijd zijn hele lijf in de strijd. Dan dook hij met zijn hoofd naar voren om een bal te blocken. Kijk, ik kan ook genieten van een mooie actie van Lionel Messi, maar ik vind de kunst van verdedigen misschien nog wel mooier. Dat past ook beter mij. Ik ben zelf ook iemand van de kopduels, tackles, rennen en vliegen. Kick and rush, heerlijk.”
OP DE RADAR
Je maakte afgelopen zomer na tweeënhalf jaar bij FC Oss de overstap naar St. Patricks Athletic, achtvoudig Iers kampioen. Het seizoen is nu afgelopen in de League of Ireland. Hoe is het gegaan?
“Ja, best goed. Nog beter dan ik had verwacht. Toen ik kwam stond St. Patricks in de degradatiezone. We zijn uiteindelijk in de middenmoot geëindigd. Nou zeg ik niet dat dat direct door mij komt, maar ik kreeg wel de complimenten voor mijn spel, bij de club en ook van journalisten en commentatoren. Er kwam dus ook aandacht voor mij in de media. Toen werd ook ergens in een interview met een Ierse krant geschreven dat ik in mijn tijd bij FC Utrecht, waar ik in de jeugd heb gespeeld, beste matties was met Dries Mertens en Kevin Strootman, dat werd een beetje opgeblazen. Ik heb hooguit vier keer met ze getraind in die tijd. Ik zat nog bij Jong FC Utrecht. De media hier vonden het alleen interessanter om het zo te publiceren, haha.”
Je werd al kort na je komst genomineerd voor Speler van de Maand in Ierland
"Ik ben het uiteindelijk niet geworden, maar het was wel weer een vorm van waardering. Ik vond snel mijn draai bij de club en het liep ook lekker tijdens de wedstrijden. Toen St. Patricks zich meldde besloot ik het avontuur aan te gaan omdat ik dan dichter bij Engeland zou komen, mijn droomland om in te voetballen. Je komt in Ierland waarschijnlijk iets sneller op de radar van Engelse clubs dan wanneer je in de Jupiler League speelt. Ik heb in het verleden ook in Schotland gespeeld, bij Ross County, dus ik was het leven in de UK al een beetje gewend. Ik ben hier eerst voor een paar dagen naartoe gevlogen voordat ik tekende. Ik trainde mee bij het eerste elftal en deed mee in een oefenduel. Dat beviel goed, van beide kanten. Daarna heb ik bewust voor vier maanden, de rest van het seizoen, getekend. Ik nam mezelf voor om daarna te kijken wat de mogelijkheden zouden zijn, zeker wanneer het goed zou gaan.”
Is er al veel belangstelling?
“Er is wel wat interesse, nu nog vooral vanuit Ierland. St. Patricks wil ook graag met mij door. Dat is ook zeker een optie. Kijk, ik wil graag eens naar Engeland, maar ik snap ook dat het misschien niet zo snel gaat, dat je na vier maanden in de Ierse competitie gelijk naar een mooie Engelse club gaat. Maar wie weet wat er nog komt. De transferwindow gaat 1 januari open. Ik denk wel dat ik in 2018 in de UK speel.”
VISVIJVER
Hoe ben jij eigenlijk in Ierland terechtgekomen?
“Mijn zaakwaarnemer heeft connecties in de UK en hoorde dat St. Patricks op zoek was naar een centrale verdediger die leiding kon geven van achteruit. Ik ben wel een type die dat van nature in zich heeft: leiding geven. Zo is het balletje gaan rollen. Ik wist toen eigenlijk niets van de Ierse competitie. Het niveau valt niet tegen hier. Je hebt teams die echt alleen lange ballen spelen, maar een team als Dundalk speelt heel verzorgd voetbal, zij hebben vorig seizoen nog twee keer tegen AZ gespeeld in de Europa League. In Alkmaar pakten ze een punt, dat zegt ook wat. Shamrock Rovers en Cork City zijn twee andere topteams in Ierland. Je merkt dat de Ierse competitie echt een visvijver is voor clubs uit Engeland. Veel clubs uit de Engelse competities scouten hier.”
Is de Ierse voetbalcultuur vergelijkbaar met de Engelse?
“Ik denk het wel. De sfeer is top. Je ziet hier ook overal gezinnen op de tribunes zitten. Voetbal is hier een familie-uitje, net als de rugbywedstrijden. De fans zijn hier ook echt geweldig. Ze blijven zingen. Dat herkennen veel mensen ook vast wel van duels van Ierland tijdens EK’s en WK’s. Ieren weten hoe ze een feestje moeten bouwen. In ons stadion kunnen zo’n drieduizend toeschouwers, maar er is altijd een mooi sfeertje. De tribunes beginnen ook direct aan het veld, er zijn geen grachten of sintelbanen.”
IERSE PUBS
Hoe beviel het leven buiten het veld in Ierland in de afgelopen maanden?
“Ja, heel goed. Tussen het trainen hadden we redelijk wat vrije tijd. Dan ging ik vaak op pad in Dublin. Even aan de wandel. Dublin is een mooie stad. In het begin heb ik zo’n sightseeing bus gepakt om de buurt te verkennen. Dan hoor je ook over de historie van Dublin. Ik woonde middenin in het centrum in een appartement. Ik had uitzicht op het Aviva Stadium. Als daar voetbalwedstrijden of rugby werd gespeeld hoorde ik de mensen juichen en zingen. Ik heb ook best veel bezoek gehad van familie en vrienden die een weekendje overkwamen. Mijn vader is hier met zijn broer, mijn oom dus, en een aantal neven geweest. Ze hebben zich heel goed vermaakt hier. Ook in de pubs. Ik drink zelf geen alcohol, maar Guinness was hun favoriet. In al die pubs staat voetbal op. Veel Ieren zijn ook helemaal gek van Celtic. Die wedstrijden zijn hier altijd live te zien en dan leven ze intens mee. Toen Celtic in de zomer een vriendschappelijk duel speelde met Shamrock Rovers was het een gekkenhuis begreep ik.”
Heb je al meer van Ierland kunnen zien buiten Dublin?
“Nou soms had ik voor uitwedstrijden wel een paar uurtjes vrij. Zo heb ik een wandeling gemaakt door Cork, een mooie havenstad. Ik heb ook gekeken hoe ver het rijden is naar de Cliffs of Moher. Dat is vanaf Dublin zo’n drie uur. Als je dan een dagje vrij bent ga je niet zes uur in de auto zitten. Misschien dat wanneer ik weer terugkeer naar een club in Ierland dat ik er nog eens naartoe ga. Ierland is qua natuur een prachtig land. De mensen zijn daarnaast ook heel vriendelijk. Ook ondanks grappen over Oranje.”
UITWAAIEN
Beginnen ze dan over die desastreuze middag voor Oranje in 2001 op Lansdowne Road in Dublin, toen het Nederlands elftal van Louis van Gaal werd uitgeschakeld voor het WK in Japan en Zuid-Korea?
“Daar heb ik ze ook nog over gehoord, ja. Nu gaat het vooral over het huidige Oranje, dat we weer een toernooi missen. En de Ieren nog wel een kans maken op het WK. Ze moeten in de play-offs tegen Denemarken. Ik geef ze een goede kans. Het zijn jongens die met zo veel passie voor hun vaderland spelen. Je ziet het ook aan het zingen van het volkslied. Dan komt er wat los. Bijna alle internationals spelen in de Engelse Premier League of het Championship. Het zou alleen al voor de sfeer mooi zijn als Ierland naar Rusland gaat.”
Hoe ziet jouw dagelijks leven er nu uit, nu de competitie ten einde is?
“Ik ben een paar dagen op Texel, waar mijn moeder vandaan komt. Ik vind het heerlijk om hier te zijn met het strand en de zee in de buurt. Even uitwaaien. Ik train hier ook veel voor mezelf. Lekker rennen over de duinen en op het strand. Daar doe ik voor mezelf ook oefeningen. Dat is iets wat ik uit Schotland heb overgehouden. Daar trainden we echt keihard. En bijna alleen maar zonder bal. We moesten daar zoveel lopen en krachttraining doen dat we halve mariniers werden. Daar heb ik wel het een en ander van opgestoken om fit te blijven. Ik woon nu tijdelijk met mijn vriendin bij haar ouders in Amstelveen, voor de periode van zeven weken kun je eigenlijk niets huren. Ik ben vooralsnog met de feestdagen in Nederland. Maar eigenlijk hoop ik met boxing day al in de UK te zijn. Misschien ergens meetrainen of alvast kennismaken bij een club, wedstrijden kijken. Ik zorg dat ik fit ben voor een nieuwe uitdaging.”
Misschien zoekt Jaap Stam bij Reading nog een centrale verdediger…
“Haha, ja dat zou helemaal mooi zijn. Wie weet. Stam heeft meer Nederlanders aangetrokken, hè? Ik zou er niet over hoeven nadenken..."
