Hij ziet het eigenlijk wel zitten: nog een jaar of tien in Europa voetballen en daarna terugkeren naar Peru. Naar Lima. Afbouwen in de Primera División van Peru, waarin hij nog nooit een wedstrijd heeft gespeeld. Als jeugdspeler van Esther Grande verliet Tapia Peru in 2013 voor een transfer naar FC Twente. Sinds januari 2016 staat hij onder contract bij Feyenoord.
Peru, zijn familie en vrienden en het eten van zijn oma mist Tapia elke dag. Het was zijn voetbaldroom die hem naar naar Europa leidde, ruim tienduizend kilometer van thuis. Nu woont hij met zijn vrouw en dochtertje in Barendrecht. “Het is een lange reis naar Lima, maar zodra ik de kans heb vlieg ik terug. Als ik aan Peru denk word ik vrolijk. Dan voel ik trots. Zeker nu. Iedereen in Peru heeft het al over het WK”, zegt Tapia. Zittend aan een tafel in de brasserie van De Kuip neemt hij een slok van zijn cappuccino. Als ontwerper Floor Wesseling het speciale tricot, samengesteld uit shirts van Feyenoord, FC Twente en Peru, overhandigt glundert Tapia. “Really nice”, reageert hij en kijkt bewonderend naar het shirt met dezelfde kleurencombinatie als de vlag van Peru: rood-wit-rood. “Mijn voetballeven tot nu toe in een shirt. Mooi.”
Als Tapia voor de fotoshoot zijn roze sweater en T-shirt uittrekt om zijn nieuwe rood-witte shirt aan te doen is op zijn linkerborst een tattoo zichtbaar, net als op zijn linkeronderarm en linkerhand. “De tatoeage op mijn borst is een eerbetoon aan Peru. Het is een combinatie van symbolen uit de vlag: de cornucupia (hoorn des overvloeds, red.), vicuña, een dier dat veel voorkomt in Peru, een boom en bladeren. Deze tatoeage is een streetart-versie van mijn vlag. Peru blijft zo altijd dichtbij”, zegt Tapia, terwijl hij zijn rechterhand op zijn linkerborst legt.
NIEUWE TIJDEN
Voor het eerst sinds 1982 komt Peru weer uit op een WK. 36 jaar moesten de inmiddels 31 miljoen Peruvianen wachten. República del Perú was in 1930, 1970, 1978 en 1982 actief op een WK en won in 1939 en 1975 de Copa América. De jaren ‘70 waren het tijdperk van Téofilio Cubillas. In Peru wordt hij gezien als de beste voetballer die het land ooit heeft voortgebracht. Cubillas, die in Europa voor FC Basel en FC Porto speelde, scoorde zowel op het WK van 1970 als 1978 vijf keer.
Tapia noemt Cubillas a legend. Hij heeft hem in levenden lijve ontmoet. Een inspirerende ontmoeting, geeft Tapia aan. “Ooit hoop ik net zo’n status te bereiken als Cubillas, al zie ik mezelf niet zo vaak scoren op een WK als hij, haha. Het zou geweldig zijn als ik over een jaar of veertig tegen mijn kleinkinderen kan zeggen dat opa een heel beroemde voetballer was en met de nationale ploeg succesvol was op WK’s. Dat we na meer dan dertig jaar weer op een WK gaan spelen maakt heel veel mensen gelukkig en trots. Hopelijk kunnen we de tijden van het Peru van Cubillas doen herleven en legends worden.”
De kans is groot dat Tapia op zaterdagavond 16 juni in de Mordovia Arena van Saransk, 650 kilometer ten oosten van Moskou en ruim dertienduizend kilometer van Lima, op het veld staat. Peru start het WK met een groepsduel met Denemarken. Tapia wil erbij zijn. Bij bondscoach Ricardo Gareca was hij in de WK-kwalificatiereeks een basisspeler, ook al is Tapia bij Feyenoord niet verzekerd van speeltijd. Mogelijk treft hij Nicolai Jörgensen bij Denemarken en Brad Jones bij Australië in de derde wedstrijd. Frankrijk is de tegenstander in de tweede wedstrijd. “Het zou erg leuk zijn om tegen Nico en Brad te spelen. Ik ben zelf niet van shirtjes verzamelen of ruilen, maar wanneer ik tegen hen speel wil ik wel een uitzondering maken, haha. Hopelijk stap ik na onze ontmoetingen ook als winnaar van het veld.”
PATRIOTTEN
Huiskamers, cafés en straten in Lima en andere steden in Peru zullen volstromen voor de WK-duels, verwacht Tapia. “Het tijdsverschil tussen Moskou en Lima is acht uur. Als we ’s avonds wedstrijden spelen is het in Peru middag. Scholen en bedrijven zullen rekening houden met de wedstrijden, zodat iedereen kan kijken. Peruvianen zijn heel saamhorig en houden van een feestje met drank en veel eten. Het wordt moeilijk om de knock-outfase te bereiken, maar we zijn gewend om zware wedstrijden te spelen. In Zuid-Amerika speel je ook tegen Brazilië, Argentinië en Uruguay. De kracht van ons team is dat we een eenheid zijn. We knappen het vuile werk voor elkaar op en gooien alles in de strijd om te winnen. Voor volk en vaderland. We are real fighters. Patriotten. Peruvianen hebben als volk veel meegemaakt. Al sinds de Inca’s, ooit verdreven door de Spanjaarden. Peru was ooit een van de rijkste landen van Zuid-Amerika. Na de invasie van de Spanjaarden moesten we veel afstaan. Chili en Brazilië namen delen van ons land over. Wat we nu nog hebben koesteren we. Zoals Machu Picchu. Een magische locatie, een wereldwonder. Ik ben er als scholier een keer geweest. Het was een zware wandeling door de bergen. Ik wil er graag nog eens terug met mijn vrouw en dochter. Maar je hebt niet veel vrije dagen als profvoetballer. Na mijn carrière wil ik graag meer gaan reizen: vaker en langer naar de Andes en de Amazone.”
Toen Peru zich in november plaatste voor het WK, na de play-offs tegen Nieuw-Zeeland, was het land in extase, vertelt Tapia. “Het was een gekkenhuis. Voor de wedstrijd al. Normaal gaan we anderhalf uur voor de wedstrijd met de bus naar het stadion. Er werd besloten een uur eerder te vertrekken. Er stonden duizenden mensen langs en op de weg om ons aan te moedigen. Ook op de snelweg. Over een rit van normaal vijftien minuten deden we vijftig minuten. Het hele land leefde met ons mee. In het stadion was de spanning echt voelbaar. We hebben het volkslied nooit zo intens gezongen. Mensen waren in tranen. Door het zingen verdween de spanning. We zingen altijd vol overgave, al klinkt het niet altijd even zuiver, haha.”
In Estadio Nacional José Diaz, uitverkocht met 39 duizend toeschouwers, won Peru in de play-offs van Nieuw-Zeeland. Jefferson Farfán en Christian Ramos scoorden. Vijf dagen eerder bleef het 0-0 in de heenwedstrijd. “Het was een bizarre week met al die vlieguren. Eerst tien uur naar Zuid-Korea en elf uur naar Nieuw-Zeeland. De vlucht naar Lima duurde achttien uur en daarna kon ik weer terug naar Rotterdam. Ik was helemaal gesloopt toen ik thuis kwam. Helemaal van de wereld. De dokter zei toen dat ik gewoon ’s nachts moest gaan slapen om weer in het ritme te komen, maar ik had soms geen idee of het dag of nacht was als ik wakker werd. Ik heb die week zo’n vijftig uur gereisd.”
AVONDJE MESSI
Als de nummer vijf in de Zuid-Amerikaanse WK-kwalificatiereeks plaatste Peru zich voor de play-offs met Nieuw-Zeeland. “Tijdens de kwalificatiereeks wonnen we voor het eerst in twaalf jaar een wedstrijd buiten Peru, dat was tegen Paraguay. En later wonnen we ook bij Ecuador, onze eerste overwinning in Ecuador. Veel landen hebben het heel moeilijk daar omdat je op grote hoogte speelt en de lucht ijl is. De thuiszege op Uruguay, met Suarez en Cavani, vergeet ik ook niet meer. En natuurlijk de avond in Buenos Aires tegen Argentinië. Ik stond in La Bombonera, het stadion van Boca Juniors, tegenover Messi. Hij scoorde niet. Hoe ik hem bespeelde? Dat kun je niet in je eentje. Dat moet je met het hele team doen. Messi is een magiër. Je hoeft niet constant achter hem aan te rennen, vaak jogt hij maar een beetje over het veld. Messi kiest z’n momenten en dan versnelt hij. Boem en hij is weg. Het werd nog spannend op de laatste speeldag. Paraguay en Chili konden ons nog inhalen. Wij speelden gelijk tegen Colombia en wachtten op het veld op de resultaten van de duels van Paraguay en Chili. Toen we hoorden dat zij hadden verloren was het een groot feest in het stadion, in Lima en in het hele land. Ook al moesten we nog twee wedstrijden tegen Nieuw-Zeeland spelen.”
Nadat Nieuw-Zeeland in Lima werd geklopt en Peru zich daardoor kwalificeerde voor het WK stonden Tapia en zijn teamgenoten met Russische mutsen op hun hoofd op het veld. Ze droegen shirts met de tekst ‘Peru esta en el mundial’. “Voor ons is het WK een geweldig podium om ons land te promoten. We hebben niet de beste spelers van de wereld, maar daardoor beseffen we dat we op elkaar zijn aangewezen. Als een eenheid. Ons team is de ster. Met sterren win je geen wedstrijden als ze niet met hun hart spelen. Dat doen wij wel. Voor mensen in Nederland zijn Jefferson Farfán, Paolo Guerrero en Claudio Pizarro vast de bekendste spelers. Guerrero is tot mei geschorst voor interlands (vanwege cocaïnegebruik, red.), maar hij gaat vast mee naar Rusland. Paolo is onze aanvoerder. Misschien gaat Pizarro ook mee. Hij is een held in Peru. Pizarro is nu 39 jaar en speelt voor 1. FC Köln in de Bundesliga. Hij is voor mij altijd een inspiratiebron geweest, sinds ik een kleine jongen was. Pizarro liet zien dat je als voetballer uit Peru in Europa naam kunt maken.”
OMA’S VISSCHOTEL
Tapia is inmiddels zelf ook bekend in Peru. Hij groeide op aan de rand van miljoenenstad Lima, met zijn inmiddels gescheiden ouders en twee broers. “Als ik weer even in Lima ben kan ik bijna nergens rustig over straat. Ook niet met een capuchon en zonnebril op. De mensen komen op je af en pakken je gewoon beet om op de foto te gaan. Je hebt niet veel keus. Daarom ben ik vooral bij mijn familie. Mijn ouders hadden het niet heel breed, maar we hebben een goede jeugd gehad. Mijn broers en ik waren altijd op straat. Kinderen zitten nu steeds langer achter de computer, ook in Peru. Het is niet alleen een probleem in Nederland. De wereld digitaliseert. Het gevaar is daardoor dat mensen minder persoonlijk contact hebben. In Peru kun je eigenlijk altijd bij iemand binnen wandelen en mee eten wanneer je wil. Je hoeft echt niet te bellen of een afspraak te maken, zoals vaak in Nederland. In Nederland is het leven gestructureerd. Dat heeft ook veel voordelen. Jullie hebben alles netjes voor elkaar. De overheid helpt je als je geen werk hebt of wanneer je wil studeren. Als ik met mijn dochter naar buiten ga ben ik niet bang voor roofovervallen. Nederland is veel veiliger dan Peru. Mijn moeder is verhuisd sinds ik profvoetballer ben. Uit voorzorg. Ze werkt als lerares wiskunde op een school en ik wil niet dat haar iets overkomt. Ik ben inmiddels ook een beetje Nederlands. Ik ben namelijk vaak op tijd voor mijn afspraken. Dat is geen eigenschap die veel Zuid-Amerikanen hebben, haha. Familie en vrienden vinden het maar vreemd, haha.”
Het leven in Nederland is fijn, maar er gaat niets boven in zijn eigen taal met familie en vrienden aan tafel zitten op een lange zomeravond, de zilte lucht afkomstig van de South Pacific en verse vis uit dezelfde oceaan. “Ik heb ooit een haring geprobeerd in mijn tijd bij Twente. Ik ging bijna over mijn nek. Ik houd meer van ceviche, een visschotel, gemarineerd met citroen of limoen en met uien en knoflook. Mijn oma maakt de beste ceviche. Als ik in Peru ben ga ik altijd bij haar langs. Eigenlijk ben ik nu closer met mijn familie dan toen ik nog in Peru woonde. Mijn focus lag altijd op profvoetballer worden en naar Europa. Daarvoor moest alles wijken. Als je dan als jonge jongen opeens in je eentje in Europa woont besef je pas echt wat familie betekent. Maar het was het tot nu toe allemaal waard hoor. Door mijn voetbalcarrière kan ik ook goed voor mijn familie zorgen. Dat is mij ook veel waard. Mijn broers studeren: hotelmanagement en journalistiek. Ik vind journalistiek wel interessant. Ik lees vooral Spaanstalige media. Ik vond schrijven altijd wel leuk. Bij Twente schreef ik in een dagboek. Waar die nu ligt weet ik niet. Mijn broer die journalistiek studeert komt samen met mijn vader naar Rusland. Misschien kan hij mooie verhalen over ons WK-avontuur maken. Misschien lezen nieuwe generaties in Peru ooit over onze successen in geschiedenisboeken.”
