Tegen Portugal schoot de ploeg van Bert van Marwijk in alle linies te kort. De omschakeling, vooral in verdedigend opzicht, was een EK-deelnemer onwaardig. Typerend was de tweede goal van Cristiano Ronaldo, die niet veel te duchten had van zijn directe tegenstander, Gregory van der Wiel. Nadat aanvoerder Rafael van der Vaart balverlies leed op de rand van het Portugese strafschopgebied, kwam de tegenstander er razendsnel uit. De middenvelders van Oranje waren in de Portugese tegenstoot nergens te bekennen, waarna de defensie volledig werd overlopen. Cristiano Ronaldo kon vervolgens simpel de trekker overhalen (1-2).
Van Marwijk had in zijn basisopstelling verrassend een plekje ingeruimd voor Ron Vlaar, die de tegenvallende John Heitinga verving. Wellicht had de bondscoach er verstandiger aan gedaan om Khalid Boulahrouz op te stellen, want Vlaar bleek naast Joris Mathijsen veel te statisch. Het hielp de Feyenoorder niet dat Van der Wiel geen vat had op Cristiano Ronaldo, waardoor het centrum te veel onder druk kwam te staan.
Te meer daar Rafael van der Vaart en Nigel de Jong in verdedigend opzicht figureerden op het middenveld. Van der Vaart bewees met zijn prachtige openingstreffer en een schot op de paal aanvallend zijn meerwaarde, maar door zijn verdedigende onvermogen werd dat voordeel weer teniet gedaan. Nigel de Jong blonk uit in sjokken, zelden trok de middenvelder van Manchester City eens een verwoestende sprint.
Zoals bij de openingstreffer van Cristiano Ronaldo. De pass van João Pereira zag er leuk uit, maar Nigel de Jong keek apatisch toe hoe de rechtsback de bal met buitenkant rechts in de diepte mocht steken. Als De Jong alert was geweest en een paar logische stappen naar rechts had gezet, had hij bal simpel kunnen onderscheppen.
Pereira speelde het sowieso slim, want de Portugees was dikwijls op de helft van Nederland te vinden, waardoor hij Wesley Sneijder, vaker dan hem lief was, dwong mee te verdedigen. Pereira liet zien waarom hij en niet Gregory van der Wiel door Valencia is aangekocht als nieuwe rechtsback. Op een paar acties in de openingsfase na kwamen er weinig aanvallende impulsen van de rechtsback van Nederland.
Voorin liep het aan Oranje-zijde voor geen meter. Klaas-Jan Huntelaar, voor de eerste keer in de basis, kreeg geen enkele bruikbare voorzet van de flanken. Wesley Sneijder, spelend vanaf links, koos te vaak voor de te moeilijke diagonale bal door het centrum, terwijl Robben nu eenmaal naar binnentrekt, zodat er vanaf de rechterflank geen voorzet te verwachten was. Van der Wiel had daar eventueel voor moeten zorgen, maar de verdediger had het te druk met het achtervolgen van Cristiano Ronaldo.
Toen Van Marwijk bij een 1-1 stand koos om achterin één tegen één te spelen, bezegelde de bondscoach het lot van zijn ploeg. Mét nog een verdediger minder, werd de poort naar de goal van Stekelenburg wagenwijd opengegooid. De logische tweede Portugese treffer zou niet lang op zich laten wachten.

