In het verleden betekende de strijd tussen de twee roodgekleurde clubs een garantie voor veel doelpunten. Zo zien we twee keer een einduitslag van 7-1 en staan ook een 6-0 en 7-2 op het scorebord. Allemaal in Eindhoven overigens. De laatste jaren zien we drie keer een 2-4, maar ook uitslagen als 5-1, 0-4 en diverse malen 3-2. De strijdwijze, om aan te treden met drie aanvallers, loont zich op deze wijze.
De totaalbalans:
| Aantal wedstrijden | 92 |
| Aantal zeges AZ | 22 |
| Aantal zeges PSV | 55 |
| Aantal gelijke spelen | 15 |
| Doelpunten AZ | 101 |
| Doelpunten PSV | 203 |
De balans in Alkmaar (Eredivisie):
| Aantal wedstrijden | 40 |
| Aantal zeges AZ | 13 |
| Aantal zeges PSV | 18 |
| Aantal gelijke spelen | 9 |
| Doelpunten AZ | 48 |
| Doelpunten PSV | 67 |
Opvallend genoeg wist PSV de laatste acht ontmoetingen allemaal in een driepunter om te zetten. Voor de laatste overwinning van AZ moeten we teruggaan naar 28 september 2013. Toen werd het in Alkmaar 2-1. Net zoals de voorgaande ontmoeting, dat betreft de KNVB Bekerfinale van 9 mei 2013. Die zondag zegevierde AZ door doelpunten van Adam Maher en Jozy Altidore met 2-1 in de Rotterdamse Kuip. Van de negen voorgaande edities wist AZ er overigens ook maar één te winnen.
De allereerste dateert overigens van 23 januari 1955. Toen won PSV in eigen huis met 4-2, een duel in de Eerste Klasse C. De return op 22 mei 1955 eindigde in 1-1. De allereerste confrontatie in de Eredivisie op 23 oktober 1960 resulteerde in een 2-1 thuiszege voor PSV. De ontmoeting in Alkmaar werd met dezelfde cijfers afgesloten in Eindhovens voordeel.
De twee clubs speelden de afgelopen jaren diverse bijzondere ontmoetingen. ELF Voetbal zet de zeven meest bijzondere in Alkmaar op een rij:
2-0, 6 oktober 1968
43. Fafié (eigen doelpunt) 1-0, 49. Tijm 2-0. Scheidsrechter: Klopper, toeschouwers: 10.000.
PSV was kennelijk met het idee in het achterhoofd naar Alkmaar afgereisd dat het een gemakkelijke middag zou worden. De Eindhovense ploeg speelde laks en dat schiep kansen voor de verrassend uit de verdediging aanvallende Alkmaarders. Bij de thuisclub blonk de van zijn blessure herstelde Siem Tijm uit. Na rust zette hij de 2-0 eindstand op het scorebord. Hij passeerde doelman Pim Doesburg en schoof de bal binnen.
Een eigen doelpunt van Ab Fafié voor rust had de openingstreffer aan Alkmaarse kant betekend. Op dat moment kregen Bob van Rijssel en Wim de Jager ook al de mogelijkheid om de 1-0 te scoren. In de tweede helft schiep Hans van Eikeren zichzelf ook nog twee goede kansen om de score nog verder uit te bouwen. Maar diens kopbal en uithaal kenden niet het gewenste succes. AZ'67 boekte haar eerste zege ooit tegen PSV en passeerde de Brabantse ploeg op doelsaldo zelfs op de ranglijst.
4-0, 19 december 1976
30. Van Rijnsoever 1-0, 34. Spelbos 2-0, 61. Nygaard 3-0, 85. Kist 4-0. Scheidsrechter: Derks, toeschouwers: 16.000.
"PSV is een dode ploeg. Niemand doet zijn mond open. Van vedetten zoals Ralf Edström en Willy van der Kuylen mag je toch verwachten, dat zij aanwijzingen geven. Dat gebeurt in het geheel niet. Ze houden hun kiezen op elkaar." De woorden van voorstopper Theo Vonk van AZ waren keihard. PSV zag onder trainer Kees Rijvers haar hoop op een prolongatie van het kampioenschap al voortijdig stranden.
AZ'67 moest wat goedmaken na twee desastreuze optredens tegen Haarlem en FC Den Haag en trof PSV op het juiste moment. De thuisploeg speelde met het ijzersterke centrale trio Peter Arntz, Willem van Hanegem en Kristen Nygaard, ondersteund door de opmerkelijke spelende John Metgod die drie assists afleverde. Aanvallers Edström en Postma hadden niets in te brengen.
Na een halfuur zonder kansen kwam de openingstreffer min of meer toevallig tot stand. Na een vrije trap op het middenveld verloor PSV de bal aan de ver teruggekomen Kees Kist. Zijn directe bewaker Willy van de Kerkhof werd getruct, waarna de weg naar doelman Jan van Beveren open lag: 1-0. Vier minuten later kopte Ronald Spelbos uit een corner van Metgod de 2-0 tegen de touwen. Doelman Rizah Meskovic hoefde aan Alkmaarse kant nauwelijks in actie te komen.
Nygaard en Kist maakten nog 3-0 en 4-0. Rijvers: "We weten in ieder geval een ding zeker: de rest van het seizoen zullen we moeten werken om nog derde te worden. Tot vandaag hadden wij het kampioenschap nog niet helemaal afgeschreven." PSV creëerde in negentig minuten geen uitgespeelde kans, schoot of kopte niet één keer op doel en stond organiserend slecht. Op doelsaldo passeerde AZ'67 haar tegenstander en stond nu na zeventien wedstrijden vierde.
2-0, 27 augustus 1980
33. Nygaard 1-0, 64. Peters 2-0. Scheidsrechter: Thomas, toeschouwers: 15.000.
Zonder de geblesseerde topscorer Kees Kist kende AZ'67 geen problemen met PSV. De Alkmaarders beleefden hun topseizoen, waarin na zestien jaar een club de hegemonie van de traditionele top 3 Ajax, Feyenoord en PSV doorbrak en kampioen werd. Thijs Libregts, de trainer van de bezoekers, prees na afloop nog zijn doelman Pim Doesburg. "Hij heeft ons voor een debacle behoed. Hij wist drie zekere doelpunten te voorkomen."
"Met zijn instelling was hij een voorbeeld voor de rest van het elftal. Maar helaas, de anderen kregen geen 'kick' van zijn uitstekende werk. De vonk sloeg eenvoudigweg niet over." Collega Georg Kessler was nog lief en vond dat beide teams voor klantenbinding hadden gezorgd.
Jan Peters liet in het shirt van AZ'67 eindelijk zien waartoe hij in staat is. Na een slepende blessure aan zijn rechterknie was hij uit op revanche. Met dank aan de zwakke Engelsman Teddy Maybank wist hij 25 minuten voor tijd de 2-0 op het scorebord te zetten. De gekozen tactiek van Kessler, door telkens Ernie Brandts en Piet Wildschut uit het centrum te lokken, had het gewenste effect.
Doordat Peter Arntz en Jos Jonker zich aanvallend lieten gelden, moest PSV het telkens opboksen tegen een overmacht en stond het verdedigingsblok van PSV voortdurend onder druk met als gevolg een bombardement op het doel van Doesburg. Schoten en kopballen van Kristen Nygaard, Kurt Welzl, Arntz en de opvallend doortastende Pier Tol pareerde hij met het grootste gemak. Al had hij daarvoor één keer de hulp van de paal nodig bij een uithaal van Nygaard.
Na 33 minuten werd Doesburg dan verslagen. Nygaard kopte een prima dieptepass van Metgod binnen. Daarmee was PSV eigenlijk al verslagen. Helemaal nadat René van de Kerkhof met een kapotte binnenmeniscus in de rechterknie vervangen moest worden en twee maanden uitgeschakeld is. Na twee speeldagen stond AZ'67 bovenaan. Met een beter doelsaldo dan Feyenoord, FC Twente en Ajax.
0-4, 8 november 1987
10. Lerby 0-1, 52. Vanenburg 0-2, 69. Van Aerle 0-3, 80. Castelijn (eigen doelpunt) 0-4. Scheidsrechter: Egbertzen, toeschouwers: 7.500.
PSV boekte in de Alkmaarderhout haar twaalfde seizoenszege op rij en bleef daardoor foutloos. Trainer Hans Dorjee constateerde terecht dat AZ te weinig kwaliteit in huis had om te profiteren van de blessureperikelen bij de landskampioen. Daar ontbrak Frank Arnesen en viel Sören Lerby al snel uit met een blessure. Trainer Hans Eijkenbroek van AZ had nog wel hoop gehad. "Ze hebben me toch een beetje in de steek gelaten. Ik geloofde er heilig in."
Reuzendoder AZ deed haar bijnaam in die periode absoluut geen eer aan. Gedurende exact zes minuten, de openingsfase van de tweede helft, leek de ploeg nog iets van een verrassing in huis te hebben. Het droge tweede doelpunt van Gerald Vanenburg brak de laatste restjes weerstand van AZ. Daarvoor en zeker daarna was PSV, dat na de Europa Cup-inspanningen best oren bleek te hebben naar een rustig middagje, slechts bezig met een trainingspartijtje.
0-5, 17 december 2000
8. Kezman 0-1, 22. Ooijer 0-2, 40. Van Bommel 0-3, 54. Kezman 0-4, 68. Kolkka 0-5. Scheidsrechter: Temmink, toeschouwers: 7.940.
Tegen AZ, dat armzalig én met een vreemde tactiek voor de dag kwam, boekte PSV zijn grootste competitiezege van het seizoen. Met name Mateja Kezman, die al enkele weken droog stond, leefde zich uit. Al kreeg de Joegoslaaf ook erg veel vrijheid van de Alkmaarder defensie. Trainer Eric Gerets kon na afloop dan ook enkel tevreden zijn. Collega Gerard van der Lem beklaagde zich over een gebrek aan agressie bij zijn spelers, maar koos voor een strijdwijze waarin hij backs van PSV vrij liet en zelf zonder vleugelaanvallers opereerde.
Pas na een half uur kwam Van der Lem op zijn dwaling terug, door vleugelspits Jamal Dibi te laten invallen voor Michael Buskermolen. PSV leidde toen al met 0-2 via doelpunten van Kezman (dwarrelschot op aangeven van gelegenheidslinksback Kevin Hofland, 0-1) en de gedreven spelende André Ooijer (attent na een hoekschop van Kezman, 0-2). Met een prachtige boogbal zorgde Mark van Bommel nog voor het rustsignaal voor de 0-3.
Kezman maakte na rust zijn vijftiende goal van het seizoen. Hij rondde een vloeiende combinatie met Van Bommel en John de Jong af. Veertien minuten later werd het zelfs 0-5. Joonas Kolkka reageerde slagvaardig na een voorzet van Dennis Rommedahl. PSV bracht via haar vijfklapper de achterstand op koploper Feyenoord daarmee terug tot drie punten.
2-1, 28 september 2013
21. Viergever 1-0, 35. Depay 1-1, 57. Jóhannsson 2-1. Scheidsrechter: Kuipers, toeschouwers: 16.032.
AZ bezorgde PSV de eerste competitienederlaag. Daarmee haalde trainer Gertjan Verbeek zijn gelijk. De trainer van AZ had op het middenveld voor meer controle gekozen door Celso Ortiz op de plek van Willie Overtoom te posteren. Na vroege kansen van Roy Beerens en Aron Jóhannsson bleek dat de juiste strijdwijze.
De beloning liet 21 minuten op zich wachten. Uit een corner van Maarten Martens kopte Nick Viergever overtuigend de 1-0 binnen. AZ vergat vervolgens door te drukken en liet het initiatief aan PSV. De Eindhovenaren zochten veelvuldig linksbuiten Memphis Depay, die Mattias Johansson en Esteban op de proef stelde. Het was dan ook geen toeval dat juist deze aanvaller de bezoekers tien minuten voor rust via een vrije trap op gelijke hoogte bracht: 1-1.
Na rust vielen kort achter elkaar drie spelers geblesseerd uit. Viktor Elm kwam in het veld voor Markus Henriksen, die migraine had. Ridgeciano Haps maakte zijn debuut voor AZ als vervanger van linksback Donny Gorter, terwijl PSV-doelman Jeroen Zoet met een liesblessure naar de kant moest. Diens vervanger Premyslaw Tyton kreeg al snel de winnende treffer om zijn oren. Na een inschattingsfout van Joshua Brenet schoot Aron Jóhannsson met een volley fraai over Tyton heen: 2-1.
AZ kreeg vervolgens via Nemanja Gudelj nog een kans op de 3-1, maar zijn schot in de korte hoek werd goed gepareerd door de Poolse sluitpost. Het slordig spelende PSV kwam tijdens hun offensief niet veel verder dan een kopbal van Tim Matavz, die onschadelijk werd gemaakt door Esteban.
2-4, 4 februari 2017
13. Willems 0-1, 16. Willems 0-2, 17. Friday 1-2, 41. Pereiro 1-3, 80. Luuk de Jong 1-4, 85. Friday 2-4. Scheidsrechter: Gözübüyük, toeschouwers: 16.079. Rode kaart: 72. Wuytens (AZ, 2x geel).
Na 13 februari 2015 en 2 april 2016 boekte PSV voor het derde jaar op rij een 2-4 zege op AZ in Alkmaar. Verrassend was linksback Jetro Willems de man van de openingsfase van het duel. Na dertien minuten spelen bracht hij PSV op een 0-1 voorsprong. De linksback draaide en kapte in het strafschopgebied. Hij stuurde twee AZ-verdedigers het bos in en liet de debuterende Tim Krul vervolgens kansloos.
Enkele minuten later was het weer raak. Na een overtreding op Marco van Ginkel nam Davy Pröpper een vrije trap heel snel. De bal kwam bij Willems, die vervolgens goed naar binnen kwam. Met rechts schoot hij vervolgens raak: 0-2. Een minuut na de tweede treffer van PSV was het raak aan de andere kant van het veld. Fred Friday kreeg de bal van Alireza Jahanbakhsh en twijfelde niet, PSV-goalie Jeroen Zoet had geen antwoord op de inzet van de Nigeriaanse spits.
Kort voor rust viel de vierde treffer. Andrès Guardado stuurde een vrije trap ver het strafschopgebied in, Luuk de Jong kopte de bal vervolgens terug op Gastón Pereiro. De aanvaller kon vervolgens simpel binnentikken. Zijn achtste competitietreffer van het seizoen zorgde voor de 1-3. PSV had in de tweede helft weinig problemen om de voorsprong vast te houden. Twintig minuten voor tijd ontving Stijn Wuytens zijn tweede gele kaart. Luuk de Jong scoorde op aangeven van Marco van Ginkel de 1-4, waarna Friday de eindstand op het scorebord zette.
