In 1927 heeft Benito Mussolini een plan. Het Italiaanse voetbal wordt gedomineerd door ploegen uit het noorden en dat zint de Italiaanse leider niet bepaald. Gelukkig heeft de man al snel een oplossing in gedachten. Wat als de vier beste voetbalteams die Rome kent fuseren tot één sterke formatie, in staat om het geschut uit Milaan en Turijn te weren? FBC Roma, Pro Roma en Alba Audace gaan overstag en worden opgeslokt in één vereniging: AS Roma. De vierde ploeg heeft echter twijfels. SS Lazio voelt weinig voor een fusie en komt door Adolfo Vaccaro, generaal in het Italiaanse leger en lid van de club, er onderuit. Een eeuwige rivaliteit is geboren.
Weinig wedstrijden op deze aardbol kennen zo’n onderlinge haat als Il Derby della Capitale, ofwel De Derby van de Hoofdstad. Het rijtje incidenten is te lang voor een beknopt artikel als dit; het in de intro gememoreerde spandoek is slechts het topje van de ijsberg. Een ander berucht moment in de onderlinge geschiedenis is bijvoorbeeld het overlijden van Lazio-fan Laziale Vincenzo Paparelli in 1979. Een vuurpijl vanuit het AS Roma-vak belandt vol in zijn gezicht. In de ambulance naar het ziekenhuis sterft hij.
Reden van de afkeer naar elkaar is oorspronkelijk de discussie wie zich in Rome de echte club van de stad mag noemen. Lazio-fans geloven in hun versie van het verhaal. Hun club is in 1900 opgericht en bestond dus 27 jaar voordat AS Roma zijn geboorte vond. Wat daarbij een rol speelt: na de fusie had de nieuw gevormde club een veelvoud aan supporters in vergelijking met SS Lazio. De club werd in een underdogrol geduwd, waardoor de derby voelde als een gevecht om een plek in hun eigen stad.
AS Roma-fans moeten op hun beurt lachen bij het idee van Lazio als Romeinse club. Neem alleen de clubnaam al. Lazio is tevens de naam voor het gebied waarin Rome zich bevindt, een regio die ver om de stad uittrekt. Oftewel: de club is voor de provincialen. Verder vinden AS Roma-sympathisanten zich in de clubkleuren veel meer Romeins. Rood staat voor de herinnering aan een heersend en veroverend Rijk, geel voor het Vaticaan. Vergelijk dat eens met het blauw en wit van Lazio… Dat zijn uitgerekend de kleuren van de oude Grieken en staan haaks op het idee van Romeinse trots. Heel toevallig is die kleurencombinatie overigens niet: SS Lazio is opgericht met de ambitie een Olympische vereniging te worden. De adelaar in het clublogo is dan ook een verwijzing naar de adelaar van Zeus, de oppergod van – jawel – de oude Grieken.
Zelfs als Justin Kluivert en Rick Karsdorp weer niet op minuten van AS Roma-trainer Eusebio di Francesco kunnen rekenen, hoeven ze zich niet te vervelen in het Stadio Olimpico vandaag. De derby is een staaltje duister toerisme dat men niet snel op ansichtkaarten van de stad zal tegenkomen. Het is een krachtmeting voor de eer van de stad, met de tijdelijke troon van het Romeinse rijk als inzet.
