Zachte landing in Nederland
De reden voor de verhuizing naar Nederland ligt voor de hand: de liefde lokte Fairbairn naar Katendrecht, een wijk in Rotterdam. In een paar maanden tijd heeft hij zich al twee aanstellingen verworven: technisch coördinator bij Full Speed, een grote amateurclub in Delft, én trainer van de O17 van Sportclub Excelsior. Fairbairn, tot vorig seizoen trainer van Coldstream FC in Schotland, hoopt uiteindelijk de stap naar de proftak van Kralingen te maken. Wat doet een technisch coördinator precies? “Dat kan ik grotendeels zelf invullen. Laatst vroeg een jeugdtrainer me om mee te kijken bij een training en te adviseren. Dat soort dingen.”
Ondanks een groot aantal succesvolle Britse trainers in heden en verleden, heerst er in Nederland toch een soort stigma. Uw verslaggever was dit weekend getuige van de belabberde wedstrijden Heart of Midlothian – Kilmarnock en Newcastle United – Manchester United. Geen reclame voor het eiland dat het voetbal uitvond, met alle respect. En dat in een land waar Danny Blind ooit Ajax aan het winnen kreeg door een paar weken 4-4-2 te spelen, ook het meest logische systeem met de middelen die hij toen had. De goede resultaten waren in de kranten amper te lezen te midden van zoveel columns die Blind vroegen wat hij in zijn hoofd haalde. Niets zo heilig als 4-3-3. Als we het voorbeeld noemen, toont zich de liefhebber in Fairbairn.
Fairburn (links) namens Berwick Rangers in actie tegen Queen's Park
Drie man achterin?
“Oh ja? Maar Louis van Gaal deed dat in de jaren ’90 toch al, met drie achterin?” Niets tegenin te brengen. Interessanter is bovendien om de trainer aan het woord te laten. Ineens is duidelijk waarom het koekje naast de koffie is blijven liggen: we worden getrakteerd op een tactisch college dat in één keer alle vooroordelen over de gedateerde eilanders van tafel smijt. Met koekjes, kopjes, schoteltjes en wat er maar voor handen is legt Fairbairn, als speler centrumverdediger, zijn geliefde systeem met drie centrale verdedigers uit.
“Zoals Tony Adams zei, het gaat het beste als ik geen bal raak. De twee andere centrumverdedigers moeten de ruimte voor mij besluiten, maar ook de flankspelers helpen om te voorkomen dat ze overlopen worden. Je moet er alleen wél de spelers voor hebben: backs die zich het zuur kunnen lopen, verdedigers die tactische intelligentie bezitten. Maar in principe is dat mijn favoriete systeem, domweg omdat je dan veel mensen in het midden hebt. En da’s waar de goals staan.” Het toeval is desondanks niet te onderschatten. “Vorig jaar bij Coldstream had een van mijn vleugelspelers eens diarree in de rust. Wisselde ik hem voor iemand die ik eigenlijk niet vertrouwde op die positie, maar dat ging fantastisch. Zo leerde ik dat je aanvallende spelers beter kunt leren verdedigen dan andersom. Uiteindelijk is het de filosofie die belangrijker is dan hoe je het systeem precies noemt.”
Nederland gidsland?
Hoewel voetballanden tegenwoordig veel meer van elkaar leren dan vroeger, is er in Nederland nog altijd een idee van een gidsland te zijn. In hoeverre is Fairbairn het daar na een paar maanden mee (on)eens? “Wat Nederland van Schotland kan leren, dat is een moeilijke vraag. Andersom is het makkelijk. Jullie hebben zo’n goede structuur. Amateurclubs met een volledige jeugdopleiding, velden die er geweldig bijleggen. In Schotland heb je hier en daar een jeugdploeg. Ook de mentaliteit is anders. Hier kwamen mijn spelers met het idee om het systeem om te gooien, terwijl in Schotland de trainer vaak nog de baas is. Ik herinner me Owen Coyle op mijn eerste speeldag bij St. Johnstone. Hij trainde mee, ik maakte een dekkingsfoutje waaruit hij scoorde. Legde hij de training stil om me volledig uit te kafferen. Dat zou sommige spelers kunnen breken.”
Fairburn heeft zich in korte tijd al gepresenteerd bij Full Speed en Excelsior en deed in de regio Rotterdam al de nodige contacten op in het voetbal. Toch is hij nog op zoek naar meer werk. “Ideaal zou iets in het voetbal zijn waarmee ik de dagen kan besteden.” Wie daaraan twijfelt, mag gerust zijn. Als we de Prins Hendrikkade inlopen, is het niet Madame Tussaud of de rosse buurt die zijn aandacht trekt op deze ochtend. Fairburn loopt meteen de winkel van COPA in. Zo hoort ‘t.
