De dag voor het interview hebben we met Woudenberg afgesproken dat we na de ochtendtraining richting zijn huis gaan om daar onze Grand Départ te beleven. Bij binnenkomst zijn huis onder de rook van het Abe Lenstra-stadion staat zijn Specialized-racefiets al te pronken in de huiskamer. “Het is mijn droomfiets”, vertelt hij terwijl hij zich ondertussen omkleedt voor een rondje van zo’n twintig kilometer. Woudenberg heeft zich het wielerjargon eigen gemaakt, want hij spreekt over ‘gesoigneerd’ voor de dag komen. Oftewel, hij wil er verzorgd uitzien op de fiets. Voor deze gelegenheid draagt hij een zwart wielershirt, een zwarte helm en daaronder eveneens zwarte wielerschoentjes.
De wielerschoentjes zijn op maat gemaakt voor de pedalen van zijn racefiets, die leunt tegen de houten eettafel. Daarop ligt de biografie van ex-profwielrenner Stef Clement. Het moge duidelijk zijn dat Woudenberg zowel actief als passief interesse heeft in de wielersport. “Aan het boek van Clement moet ik nog beginnen. Ik ben eigenlijk niet zo’n lezer, maar op vakantie vind ik het wel leuk om een autobiografie te lezen. Van voetballers, maar ook zeker van wielrenners. Afgelopen zomer heb ik die van Peter Sagan gelezen en in het verleden die van Lance Armstrong. Dat bleek alleen minder waar te zijn dan in het boek werd beschreven.”
Zoals een goede herder zijn schapen met liefde verzorgt, zo gaat Woudenberg uiterst zorgzaam om met zijn racefiets. Hij spreekt met trots over zijn Specialized S-Works Tarmac. S-Works is ook de toplijn van Specialized waarop drievoudig-wereldkampioen Peter Sagan fietst. Woudenberg is fan van de excentrieke Slowaak, maar kan nog meer genieten van Deceuninck-Quick Step, het Belgische team dat winnen tot primaire levensbehoefte heeft gepromoveerd. “Ik vind Specialized het mooiste merk dat er is en Quick-Step rijdt daar ook op. Zij hebben alleen maar toppers met onder andere Julian Alaphilippe en in het verleden Niki Terpstra. Ze noemen zich daarnaast The Wolfpack. Dat klinkt gewoon geweldig.”
In de Friese polder
Tour de France
Genoeg voorbereid, want het is inmiddels tijd om te gaan fietsen. Na het smeren van de ketting, inlichten van de fotograaf en het instellen van de navigatie, laten we Heerenveen achter ons. Woudenberg heeft de voetbaltraining nog in de benen, waardoor we het rustig aandoen. Met een gangetje van zo’n 28 kilometer per uur zetten we via de Regentesselaan en Oranje Nassaulaan gang richting het Museum Belvédère, dat in 2004 door toen nog Koningin Beatrix werd geopend.
Maar voor hedendaagse kunst hebben we even geen oog. We fietsen door het Tuimelaarsbos, langs het Landgoed Oranjestein, naar de buitenkern van het dorp Oranjewoud. Woudenberg heeft genoeg energie om uitgebreid te vertellen over zijn passie voor de wielersport en dan in het bijzonder de Tour de France. “Ik kan prima heel de dag onderuitgezakt op de bank naar de Tour de France liggen kijken en vervolgens ’s avonds ook de praatprogramma’s nog volgen. Dat heb ik ook met voorjaarsklassiekers als de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix. Maar het is niet zo dat ik werkelijk alles kijk.”
Als kleine jongen staat het drieweekse Franse wielerspektakel thuis wel op, maar pas rond zijn achttiende ontdekt Woudenberg dat hij fietsen zelf ook leuk vindt om te doen. Hij trekt een weekend samen met zijn vader en oom naar de bossen van Zeist en wordt gegrepen door de liefde voor het stalen ros. “Het begon allemaal met mountainbiken, maar niet veel later kochten mijn vader en ik samen een Rose-fiets voor op de weg. Zo is de passie eigenlijk pas later ontstaan. Ik ging weleens schaatsen in Leiden, maar fietsen was er op jonge leeftijd nog niet bij.”
Afgepeigerde fysio
Dat is nu wel anders. Ook tijdens het voetbalseizoen maakt Woudenberg zijn kilometers. Gewoon als hobby, maar ook om zijn benen los te rijden na een wedstrijd en zijn hoofd leeg te maken. “In de zomer en op vrije dagen vind ik het heerlijk om te fietsen”, vertelt hij, terwijl we de A32 bij Oudeschoot overgaan. “Geen lange rondjes, maar zo’n dertig of veertig kilometer. Net waar ik zin in heb. Bij de club doen ze daar niet moeilijk over, ondanks dat het gevaarlijk kan zijn. Maar dat kan autorijden ook. Bovendien fiets ik negen van de tien keer in mijn eentje en hoef ik geen bepaalde snelheid te halen. Hoewel, ik probeer die 30-kilometer-per-uur-grens wel te bereiken. Het magische gemiddelde onder recreanten.”
De eerste speelronde van Woudenberg lekker op dreef
Met zijn ranke postuur en uitmuntende longinhoud zou Woudenberg wellicht hoge ogen gooien in het hooggebergte, maar tijd ontbreekt hem om de bekende Tour de France-bergen eens op te fietsen. Een bezoek aan de Alpe d’Huez staat echter wel hoog op de bucketlist van de verdediger uit Zwammerdam. Maar in Friesland geen bergen, de net gepasseerde brug bij de A32 is de moeilijkste hindernis van vandaag. Een lusje naar links brengt ons op klassiek Fries grondgebied. De dijk langs de rivier de Tjonger, waar je met een rijk verbeeldingsvermogen De Schippers van de Kameleon zo doorheen ziet varen.
Molens, schapen, water en wind: alle polder-ingrediënten zijn aanwezig. Gelukkig is de wind ons gunstig gezind en hoeven we niet kop-over-kop te fietsen om meters te maken. Dit in tegenstelling tot de keer dat Woudenberg op pad is met voormalig-teamgenoot Doke Schmidt en Heerenveen-fysio Erik ten Voorde. “Ik fietste regelmatig met Doke en ook Erik is een liefhebber. Als we ons lieten behandelen op de massagetafel, dan vertelde hij altijd over de rondjes die hij maakte. Hij zei dan vol vertrouwen dat hij de dertig kilometer per uur haalde. Dus Doke en ik wilden dat weleens zien. Na het seizoen gingen we met z’n drieën fietsen en kwamen we op een gegeven moment op een dijk met onwijs veel zijwind. Ik zat op kop en reed een flink tempo. Doke bleef in mijn wiel, maar toen we omkeken reed Erik op meer dan honderd meter achterstand. Dat hebben we hem laten weten en hoort hij tot op de dag van vandaag.”
Op de helft van het Tjongerpad houden we halt, zodat de fotograaf enkele foto’s kan schieten. De A32 ligt op een steenworpafstand, maar lijkt tussen de Friese wateren en weilanden tegelijkertijd ver weg. Als Woudenberg zijn rondjes zonder verslaggever en fotograaf maakt, komt hij hier tot rust. Niet dat hij het per se nodig heeft, maar af en toe de gehaaste voetbalwereld ontvluchten kan volgens hem geen kwaad. “Het is lekker om af en toe met iets anders bezig te zijn dan voetbal. Fietsen is ook een soort afleiding voor me. Je bent even lekker in de buitenlucht en ziet nieuwe plekken. Dat kan niet op een hometrainer in het stadion.”
Mathieu van der Poel
Na het smalle Tjongerpad beginnen we aan de terugtocht naar Heerenveen. In het dorp Mildam worden we voorbijgesneld door een ongeduldige automobilist. Woudenberg blijft kalm, zoals hij al heel de middag de nuchterheid en rust zelve is. Met die eigenschappen past hij van oudsher in de wielersport, waar Dorpse jongens als Hennie Kuiper en Joop Zoetemelk in de jaren tachtig een en al nuchterheid uitstraalden. Woudenberg groeit op in Zwammerdam, een dorp in de buurt van Leiden waar normaal al gek genoeg is. “Toen ik als E-junior naar Feyenoord ging, was dat wel even omschakelen. Als kleine jongen naar de grote stad. Ze zijn directer in Rotterdam, maar daar wen je wel aan.”
In Rotterdam zit Woudenberg op een speciale topsportschool. Hij raakt er bevriend met Piotr Havik, een wielrenner die tegen het hoogste profniveau aanschurkt. In 2017 mag Havik stagelopen bij Katusha-Alpecin, een ploeg die op het hoogste niveau acteert. Een definitieve verbintenis zit er echter niet in. “Ik hoop natuurlijk dat hij prof wordt en ooit de Tour mag rijden. Hij werd dit jaar elfde op het NK, terwijl hij vorig jaar als tiende eindigde. Dan kun je natuurlijk wel wat. Ik spreek hem nog regelmatig en hij was hier onlangs nog tijdens de Profronde van Surhuisterveen, een criterium waar onder anderen Vincenzo Nibali, Steven Kruijswijk en Bauke Mollema reden. Daar zijn we samen naartoe geweest.”
Zo bezoekt Woudenberg wel vaker wielerevenementen in de buurt. “Ik ben ook eens naar de cross van Gieten geweest. Mijn neefje en nichtje van de Familie Zwaan doen ook aan fietsen en die reden daar in een jeugdcategorie. Ik ben bij hen wezen kijken en bleef vervolgens langer hangen om ook Mathieu van der Poel aan het werk te zien. Mijn neefje hoopt prof te worden en is dus serieus bezig met zijn sport. Ik fiets weleens met hem, maar het is niet zo dat ik mijn cijfers ga vergelijken met die van hem of van Piotr. Ik kijk zelf weleens op mijn vermogensmeter, maar ben niet telkens bezig met presteren. Het moet wel ontspanning blijven. Ik denk niet: ik ben benieuwd hoe goed ik zou kunnen worden, want voetbal is gewoon mijn sport. Daaronder komt wielrennen.”
Op de terugweg door het Tuimelaarsbos komt het gesprek op zijn talent voor duursporten. Hoewel iedere amateurfietser hem deze grauwe nazomerdag zou kunnen volgen, staat Woudenberg bekend als erkend ijzervreter. Zijn bijnaam is niet voor niets de Witte Keniaan. Op zijn eerste trainingskamp bij Feyenoord maakt hij in boslopen dusdanig veel indruk dat hij wordt vergeleken met Keniaanse atleten die lopen alsof ze een brommer hebben ingeslikt. “Ik vind het een leuke en eervolle bijnaam. Ik wist eerst ook niet precies waar het vandaan kwam, maar Mikos Gouka van het Algemeen Dagblad heeft de bijnaam toentertijd bedacht.”
In wielertenue
Opofferingen
Op verzoek keert Woudenberg in gedachte terug naar het desbetreffende trainingskamp. “We moesten twee boslopen doen in de vroege morgen. Eentje op een vlak tempo met de groep en eentje op eigen snelheid. Ik liep die tweede sessie iedereen eruit. Zodoende is dat ontstaan en dat heeft iedereen vervolgens overgenomen. Mijn uithoudingsvermogen is altijd een groot wapen van me geweest. Ik loop dan ook meestal voorop tijdens loopoefeningen. Als ik me even op voetbal focus: ik heb het in me om negentig minuten lang de linkerkant te bestrijken.”
Hoewel een wetenschappelijke benadering van steeds groter belang is in de voetballerij, is er nog een verschil vergeleken met de wielrennerij, waar Tom Dumoulin zijn keuzes baseert op wetenschappelijke berekeningen. De sporten zijn dan ook niet met elkaar te vergelijken. Als je als wielrenner fysiek één procent minder bent, dan doe je gelijk niet meer mee met de besten, terwijl je als voetballer fysiek nog het een en ander kunt verbloemen. “In de voetballerij heeft iedereen zijn eigen kwaliteiten, maar het is natuurlijk wel belangrijk dat iedereen op zijn manier en zijn positie negentig minuten lang kan blijven gaan. Daar valt in de Eredivisie nog wel winst te behalen, denk ik. Maar goed, er zijn ook voetballers die je niet ziet, maar die in de slotfase wel een wedstrijd kunnen beslissen.”
Terwijl we over de met bomen beschutte Van Limburg Stirumweg crossen, vertelt Woudenberg over zijn levensregime. Om een profbestaan in het wielrennen op te bouwen moet je wel Spartaans leven. Als voetballer is dat niet anders, volgens Woudenberg. Hij doet er binnen en buiten het veld alles aan om zijn beste niveau te behalen. “Dat zit in kleine dingetjes. Altijd een goede warming-up doen en op de training alles geven met als doel om beter te worden. Voetbal stond en staat altijd op nummer één bij me. Daar moet je veel voor doen en laten, maar als opoffering heeft dat nooit gevoeld. Als vrienden ’s avonds de stad ingingen, dan deed ik dat niet. Maar voor mijn gevoel miste ik niets, want ik vond er sowieso al niet veel aan.”
We naderen het Museum Belvédère weer en daarmee ook de tweede fotoronde en het einde van de fietstocht. Woudenberg praat nog even over zijn tijd bij Feyenoord en het kampioensjaar dat hij voor geen goud had willen missen. Hoewel er heel de tijd dreigende wolken in de lucht sluimerden, begint het pas na het maken van alle foto’s daadwerkelijk te miezeren. We laten de fotograaf achter en snellen richting onderdak. Terug naar huis. Ik vraag nog aan Woudenberg of hij de BinckBank Tour gaat kijken, maar dat trekt hem niet echt. Ondanks zijn wielerpassie, blijft voetbal op eenzame hoogte.
