Concurrenten soms beter af
Een handvol clubs in de Eredivisie is eigenaar van het eigen stadion. Bijvoorbeeld PSV en AZ betalen helemaal geen huur. Nog een paar clubs worden redelijk gematst. Fortuna Sittard huurt zijn stadion voor een heel zacht prijsje, ook PEC Zwolle is goedkoop uit. RKC Waalwijk heeft mazzel met sponsor Ben Mandemakers, die eigenaar is van het stadion dat zijn naam draagt. De geel-blauwen betalen een fooitje als huursom, als ze het tenminste kunnen missen. Dat geluk heeft Ajax niet. De Johan Cruijff ArenA is het duurste stadion van Nederland. Logisch, want ook het grootste en veruit het meest luxueuze.
Zo’n tien miljoen euro
Ajax speelt sinds 1996 in de ArenA, inmiddels vernoemd naar Amsterdams belangrijkste voetbalzoon. Het bezit een belang van dertien procent in haar thuisbasis, dat verder in handen is van de gemeente (48%) en investeerders (39%). De precieze huursom wordt niet bekend gemaakt, maar het gaat om rond de tien miljoen euro. Één van de variabelen is de recette. Ajax draagt over de eerste vijftien miljoen euro die het netto aan kaartverkoop verdient 25% af, dus 3,75 miljoen euro. Daarna gaan die percentages omlaag, maar in bijvoorbeeld het seizoen 2018-19 werd zeker 7,5 miljoen afgedragen – dat jaar lag de huur dus hoger.
Nu zal die vanzelfsprekend lager liggen. Het is niet bekend hoeveel Ajax-seizoenkaarthouders hun geld hebben teruggevraagd, maar de club verdiende tot dusver vanzelfsprekend geen cent aan de thuiswedstrijden in Europa en de beker. Zodoende is het huurcontract van Ajax redelijk coronaproof: minder inkomsten betekent minder huur. Maar de huur is niet het enige probleem.
Rechtszaken
In een eigen stadion heeft Ajax ook veel meer te zeggen. Het zou zelf de evenementen die er gehouden worden kunnen exploiteren, en ook bepalen wanneer die zijn – Edwin van der Sar was na de uitschakeling in de Champions League-voorronde door OGC Nice in 2017 niet te spreken over het concert van U2 vijf dagen eerder. Pas recent won de club een rechtszaak over de reclame-uitingen tijdens wedstrijden – die waren tot voor kort van partners van het stadion, niet van Ajax. Zo moesten de Ziggo-bobo’s in hun skyboxen dus toezien hoe de concurrent adverteerde langs de lijn. Voorts ziet Ajax weinig van de horeca-inkomsten in het stadion. Nog geen half miljoen van de opbrengsten van alle getapte pilsjes en met kroketten gevulde broodjes belandt in Ajax’ clubkas – dat zijn waarden die niet of nauwelijks hoger zijn dan die bij pakweg Go Ahead Eagles.
Kostprijs?
Naast de huursom van gemiddeld tien miljoen euro, zou Ajax in een eigen stadion veel meer geld kunnen verdienen – met nog tien miljoen schatten we dat heel voorzichtig in. Logisch dus dat de club een investering overweegt die zich over tijd altijd zal terugbetalen. Alleen: hoeveel tijd? Wat kost de Johan Cruijff ArenA? Het prijskaartje hangt vanzelfsprekend niet op de voorgevel. De dertien procent die Ajax in handen heeft, staat in het meest recente jaarverslag voor 2,8 miljoen in de boeken. Zonder een diploma in hogere economie durven we wel te stellen dat het Ajax niet zal lukken om alle aandelen in stadion voor een zevenvoud van dat bedrag te kopen – de Johan Cruijff ArenA is niet goedkoper dan Sébastien Haller. Het verwerven van een meerderheidsbelang zal zich terugverdienen, maar dat gaat wel even duren.