"En uiteraard toeterden die. Al moet je daar niet teveel van verwachten. Zo groot is Kootwijkerbroek niet", lacht Schut, inmiddels 46, als hij de situatie beschrijft. Ruim 34 jaar geleden veroverde het Nederlands elftal haar enige prijs uit de historie. "Het WK in Mexico van twee jaar eerder is het eerste toernooi dat ik me kan herinneren. Daar was Oranje niet bij. Het EK in West-Duitsland beleefde ik voor het eerst volledig. Van mijn ouders mocht ik bijna alle wedstrijden zien."
Hard werken
Nu is Schut voor de vijfde keer op rij het gezicht van de avonduitzendingen van de NOS vanuit de studio in Hilversum. Deze keer vanuit Studio 4 op het Media Park, waar normaliter een programma als Lubach wordt opgenomen. Schut verzorgt de presentatie rond de wedstrijden van Oranje en zal daarin enkele keren overschakelen naar Tom Egbers, die in het stadion met analist Rafael van der Vaart of Pierre van Hooijdonk de wedstrijd voorbeschouwt. Ook Jeroen Stekelenburg, die ter plaatse is, de commentaar van dienst en enkele andere plekken komen in beeld. “We hebben ook weer een liedje gekozen. Het nummer is te horen vanaf de start van de uitzending tot en met het einde de soundtrack van onze Oranje-programma’s. Ik kan verklappen dat het van een zeer populaire Nederlandse band is. Ze staan niet in de studio.”
Na elk duel komt er wel een nieuw gegeven om de hoek kijken. “De FIFA heeft bepaald dat de spelers vanaf het veld eerst door de mixed-zone komen voor interviews en daarna pas naar de kleedkamer gaan. De gesprekken moeten snel achter elkaar worden opgenomen. Op welke volgorde we ze inpassen in het programma, moeten we nog definitief vaststellen.”
Daarnaast keert het NOS WK Journaal terug in de programmering, dat net als in 2010 dagelijks door Schut wordt gepresenteerd. "De eerste achttien, negentien dagen betekent hard werken. Eigenlijk net zolang als Oranje in het toernooi zit. Maar als je bezig bent met iets dat je heel leuk vindt, voelt dat niet zo. Ik geniet daarvan."
Als Oranje-analist keert Marco van Basten tijdens het WK terug bij de NOS. "Vorig jaar tijdens het EK mochten we hem ook al verwelkomen. Toen zijn Sjoerd (van Ramshorst, red.) en ik vooraf bij hem thuis geweest om elkaar beter te leren kennen. Wat zou hij leuk vinden tijdens een uitzending? Welke insteek zag hij over zijn rol? Waarover praatte hij het liefst? Die details waren handig om vooraf te weten. Van beide kanten was het een goed gesprek. Deze keer zullen we alleen kort vooraf even spreken. Marco van Basten was een van mijn jeugdhelden. Vooral de eerste keer voelt het bijzonder als zo iemand bij je aanschuift."
Hij zou het leuk vinden als er tijdens de grotere uitzendingen rond eindtoernooien actieve Eredivisiespelers
aanschuiven. "Dat lijkt me een mooie verrijking van het programma. Ik denk aan Bram van Polen, al speelt PEC Zwolle nu een divisie lager. Maar Ricky van Wolfswinkel (FC Twente, red.) en Bas Kuipers (Go Ahead Eagles, red.) zouden mooie namen zijn. Het is een gegeven dat clubs steeds minder meewerkend zijn in het benaderen van hun spelers. Maar wensen mag je altijd blijven houden."
Waar Schut tijdens de Olympische Zomerspelen van 2012 en 2016 en de Winterspelen van 2014 en 2018 vanaf locatie presenteerde, versloeg hij de voetbaltoernooien nog niet vanuit het organiserende land. "Dat is nooit een ambitie van me geweest. Ik heb dat sowieso niet in me dat ik zulke doelen wil nastreven. De eerste keer bij de Spelen gaf natuurlijk een extra spannend gevoel. Het opsnuiven van het toernooi, letterlijk alles van dichtbij meemaken. Maar tijdens een voetbaltoernooi is de vraag: hoe dichtbij ben je daadwerkelijk? Je vliegt vaak het halve land door. Bij de Spelen zijn alle locaties compacter samengebracht."
Kansen Oranje
De kansen van Oranje vindt Schut lastig in te schatten. "Ik hoop niet dat er kort voor het WK een belangrijke speler geblesseerd wegvalt. Ik hoop dat de spelers waar dit elftal op drijft, jongens als Virgil van Dijk, Frenkie de Jong en Memphis Depay, hun ding kunnen doen. Als alles goed valt, zouden we in de top drie van het WK moeten eindigen. Maar nogmaals dan moet alles meezitten. Bij een mindere dag kunnen we ook zomaar de eerste wedstrijd van Senegal verliezen. Het is belangrijk dat de sleutelspelers de rest van het team meekrijgen."
"Veel kenners zijn blij met de uitslag van de loting. Maar waarom zou je in een toernooi moeten komen? Ik denk dat een topwedstrijd in de poulefase welkom is om later in het toernooi opnieuw een topwedstrijd te spelen. Oranje speelt op papier geen mooie clashes in de groepsfase. Als je straks na twee wedstrijden zeker bent van de knock-out fase en een derde wedstrijd speelt waarin niets meer op het spel staat... daar hebben we niet zo'n goede ervaring mee, leert de geschiedenis.”
Kinderen
Zijn oudste zoon Luuk is nu even oud als Schut was toen Nederland Europees Kampioen werd. "Hij is voor Ajax. Net als Stijn, de tweede (nu tien jaar, red.). Met de Champions League maakten we de afspraak dat hij de eerste helft mag kijken. Als het spannend is, denken we na over misschien de tweede helft. Straks tijdens het WK zie ik mijn kinderen (de jongste Anne is nu zeven, red.) 's avonds niet. Dat is niet gemakkelijk. Vooral als je via de telefoon moet horen dat ze je missen. Maar deze keer slaap ik wel elke nacht thuis."
Ondervinden zijn kinderen zijn bekendheid van televisie? "Dat gebeurt steeds vaker. Laatst waren we bij een concert van Suzan & Freek. In de rij voor de ingang riepen enkele jongens naar me. Dat voelt voor mijn kinderen ongemakkelijk. Dat is niet altijd prettig. Maar ik weet dat mijn werk dit gevolg kent." En dat oranje tafellaken? Mag zijn zoon straks ook op een vluchtheuvel gaan wapperen? "Natuurlijk. Al zal ik eerst moeten navragen bij mijn ouders of dat laken nog bestaat."
